Hiện nay trên thị trường chứng khoán, cổ phiếu ưu đãi cổ tức và trái phiếu là hai loại chứng khoán khá phổ biến. Tuy nhiên không ít nhà đầu tư vẫn chưa phân biệt rõ điểm giống và khác nhau giữa 2 loại chứng khoán này. Bài viết sau sẽ so sánh trái phiếu và cổ phiếu ưu đãi về cổ tức để bạn có cái nhìn chính xác về 2 loại chứng khoán này để đưa ra quyết định đầu tư đúng đắn.
Cổ phiếu ưu đãi cổ tức được hiểu như thế nào?
Cổ phiếu ưu đãi cổ tức là một loại cổ phiếu ưu đãi mà người sở hữu cổ phiếu được trả cổ tức với mức cao hơn so với mức cổ tức của cổ phiếu phổ thông hoặc mức ổn định hằng năm.
Cổ tức trong cổ phiếu ưu đãi cổ tức sẽ được chia hằng năm, gồm cổ tức cố định và cổ tức thưởng. Trong đó cổ tức cố định không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của công ty phát hành cổ phiếu. Còn cổ tức thưởng, mức cổ tức và phương thức xác định sẽ được ghi trên cổ phiếu ưu đãi cổ tức. Bạn có thể đọc thêm các thông tin về cổ phiếu ưu đãi cổ tức để có thể hiểu rõ hơn về loại cổ phiếu này.
Trái phiếu được hiểu như thế nào?
Trái phiếu căn cứ theo quy định của Luật Chứng khoán 2019 được hiểu là loại chứng khoán xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với một phần nợ của tổ chức phát hành.
Trái phiếu chính là chứng khoán nợ
Bạn có thể hiểu trái phiếu chính là một chứng nhận nghĩa vụ nợ của người phát hành phải trả cho người sở hữu trái phiếu với một khoản tiền cụ thể, trong một thời gian xác định và với một lợi tức quy định.
Đọc ngay: Đặc điểm và phân loại trái phiếu để nắm rõ
So sánh trái phiếu và cổ phiếu ưu đãi cổ tức
Giữa trái phiếu và cổ phiếu ưu đãi cổ tức có các điểm giống nhau và khác nhau mà nhà đầu tư cần nắm được trước khi đưa ra các quyết định đầu tư để thu về lợi nhuận tốt.
Điểm giống nhau
Trái phiếu và cổ phiếu ưu đãi cổ tức có các điểm giống nhau như sau:
- Đều là loại tài sản thuộc chứng khoán mà nhà đầu tư có thể lựa chọn để đầu tư (Căn cứ theo Điều 4, Luật chứng khoán 2019)
- Trái phiếu và cổ phiếu ưu đãi cổ tức đều được phát hành thông qua Bộ Tài Chính và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước.
- Cả hai đều là bằng chứng xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với tài sản/phần vốn của đơn vị phát hành.
- Nhà đầu tư đều được nhận lãi, cụ thể là cổ tức đối với cổ phiếu ưu đãi cổ tức và trái tức đối với trái phiếu
- Đều là phương tiện thu hút vốn của đơn vị phát hành và công cụ đầu tư, phương tiện kinh doanh của các nhà đầu tư.
So sánh cổ phiếu ưu đãi cổ tức và trái phiếu
Điểm khác nhau
Giữa trái phiếu và cổ phiếu ưu đãi cổ tức có những điểm khác biệt cơ bản mà khi đầu tư nhà đầu tư cần phân biệt rõ ràng để có thể lựa chọn tốt nhất kênh đầu tư cho mình. Bảng sau đây sẽ trình bày chi tiết điểm khác nhau giữa 2 loại chứng khoán này
| Tiêu chí so sánh | Trái phiếu | Cổ phiếu ưu đãi cổ tức |
| Bản chất | Trái phiếu chính là chứng khoán nợ. Người nắm giữ là chủ nợ của công ty phát hành trái phiếu | Là chứng khoán vốn, người nắm giữ cổ phiếu ưu đãi cổ tức là một chủ sở hữu cổ phần của công ty |
| Chủ thể phát hành | Chính phủ, Doanh nghiệp, tổ chức tài chính | Công ty cổ phần |
| Tư cách chủ sở hữu | Người sở hữu trái phiếu không phải là thành viên, cổ đông của công ty. Họ là chủ nợ của công ty phát hành | Người sở hữu cổ phiếu ưu đãi cổ tức chính là cổ đông của công ty cổ phần |
| Quyền của chủ sở hữu | Người sở hữu không có quyền tham gia vào hoạt động của công ty và không có quyền biểu quyết tại đại hội đồng cổ đông cũng như không có quyền đề cử, ứng cử | Người sở hữu có quyền tham gia vào hoạt động công ty, nhưng họ không có quyền biểu quyết, dự họp Đại hội cổ đông, đề cử người vào Hội đồng quản trị và Ban kiểm soát |
| Hệ quả phát hành | Phát hành trái phiếu làm tăng vốn vay của công ty, nhưng không làm thay đổi cơ cấu cổ phần của các cổ đông hiện hữu | Phát hành cổ phiếu ưu đãi cổ tức sẽ làm tăng vốn điều lệ của công ty cổ phần, làm thay đổi cơ cấu cổ phần của các cổ đông hiện hữu |
| Thời gian sở hữu | Có một thời hạn nhất định, ghi rõ trong trái phiếu | Không có thời hạn cụ thể |
| Lợi tức thu được |
Người sở hữu được nhận trái tức. Trái tức cố định và không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của công ty
|
Người sở hữu được nhận cổ tức với mức ưu đãi. Cổ tức được chia hàng năm gồm cổ tức cố định và cổ tức thưởng |
| Tính chuyển đổi | Có thể chuyển đổi thành cổ phiếu | Không có tính chuyển đổi thành trái phiếu phiếu. Chỉ có thể chuyển đổi sang cổ phiếu phổ thông theo nghị quyết Đại hội cổ đông |
| Độ rủi ro khi đầu tư | Ít rủi ro và rủi ro phụ thuộc vào doanh nghiệp | Độ rủi ro cao hơn trái phiếu |
| Khả năng thu hồi tài sản khi công ty phá sản | Khi công ty phá sản hoặc giải thể, trái phiếu được ưu tiên thanh toán trước khi công ty thực hiện các nghĩa vụ khác |
Khi công ty phá sản, giải thể, cổ đông sở hữu cổ phiếu ưu đãi cổ tức sẽ là người được nhận thanh toán trước cổ đông phổ thông và sau người sở hữu trái phiếu. Cổ đông ưu đãi cổ tức có thể được hoàn lại phần tài sản còn lại tương ứng với số cổ phần góp vốn vào công ty. |
| Đối tượng được mua | Người mua trái phiếu chỉ là người cho chủ thể phát hành vay tiền và là chủ nợ của chủ thể phát hành trái phiếu. Có thể là cá nhân, doanh nghiệp |
Không phải ai cũng có thể mua. Tùy vào điều lệ của công ty quy định và quyết định của Đại hội đồng cổ đông sẽ có đối tượng cụ thể được quyền mua cổ phiếu ưu đãi cổ tức |
| Tính chuyển nhượng | Được quyền chuyển nhượng |
Cổ đông nắm giữ cổ phiếu ưu đãi cổ tức có quyền tự do chuyển nhượng cổ phần trừ trường hợp điều lệ công ty có quy định hạn chế chuyển nhượng cổ phần. |
Nên đầu tư trái phiếu hay cổ phiếu ưu đãi cổ tức?
Nên đầu tư trái phiếu hay cổ phiếu ưu đãi cổ tức sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau. Tuy nhiên, quyết định đầu tư loại chứng khoán nào trong 2 loại này thì nhà đầu tư phải nắm rõ ưu – nhược điểm của cả hai. Cụ thể như sau:
Ưu – nhược điểm của trái phiếu:
Ưu điểm:
- Nhà đầu tư trái phiếu sẽ an toàn và ít rủi ro hơn so với khi đầu tư vào cổ phiếu ưu đãi cổ tức.
- Nhà đầu tư nhận được lợi tức cố định và không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của nhà phát hành
- Nếu nhà phát hành trái phiếu bị giải thể hay phá sản, nhà đầu tư trái phiếu sẽ được ưu tiên trả trước so với cổ phần ưu đãi. Cho nên đầu tư trái phiếu nhà đầu tư có an tâm hơn.
- Người sở hữu trái phiếu có quyền chuyển nhượng trái phiếu thông qua sàn giao dịch hoặc bán lại cho công ty phát hành.
Nhược điểm:
- Nếu đầu tư trái phiếu doanh nghiệp trong trường hợp doanh nghiệp phát hành vỡ nợ thì sẽ không có khả năng chi trả công nợ cho người sở hữu trái phiếu.
- Đầu tư trái phiếu nhà đầu tư sẽ không có quyền biểu quyết, tham gia vào hoạt động của công ty
Nên đầu tư trái phiếu hay cổ phiếu ưu đãi cổ tức?
Ưu – nhược điểm của cổ phiếu ưu đãi cổ tức:
Ưu điểm:
- Nhà đầu tư có cổ tức ổn định qua các năm và được chi trả với tỷ lệ cao hơn cổ phiếu phổ thông
- Nhà đầu tư cổ phiếu ưu đãi cổ tức có thể chuyển đổi thành cổ phiếu phổ thông. Khi chuyển đổi về cổ phiếu phổ thông, nhà đầu tư có thể sinh lời nếu cổ phiếu này bắt đầu tăng.
- Khi công ty phá sản, người nắm giữ cổ phiếu ưu đãi cổ tức vẫn nhận lại được tài sản tương ứng số cổ phiếu ở công ty trước cổ phiếu phổ thông. Tuy nhiên vẫn sau những người sở hữu trái phiếu.
Nhược điểm:
- Nhà đầu tư không có quyền biểu quyết, dự họp Đại hội cổ đông, đề cử người vào Hội đồng quản trị và Ban kiểm soát.
- Cổ phiếu ưu đãi cổ tức dù có quyền chuyển nhượng nhưng không được tự do chuyển nhượng mà phải phụ thuộc và quy định của công ty. Điều này sẽ hạn chế việc kiếm lợi nhuận nếu giá cổ phiếu trên thị trường chứng khoán có biểu hiện tăng.
Có thể thấy trái phiếu và cổ phiếu ưu đãi cổ tức đều có những ưu – nhược điểm riêng giúp nhà đầu tư nắm được những lợi ích và hạn chế khi đầu tư. Từ đó có quyết định đầu tư hợp lý.
Trên đây là các thông tin so sánh trái phiếu và cổ phiếu ưu đãi về cổ tức. Hy vọng qua đây các bạn đã hiểu được những điểm giống và khác nhau giữa 2 loại chứng khoán phổ biến trên thị trường hiện nay.
