Mỗi khi mở xem bảng giá chứng khoán, chúng ta thường thấy những chỉ số Index luôn thay đổi sắc xanh đỏ liên tục, tuy nhiên không phải ai cũng nắm được chỉ số Index trong chứng khoán là gì và có những chỉ số Index nào trên thị trường chứng khoán Việt Nam.
Chỉ số Index trong chứng khoán là gì?
Index trong chứng khoán là thuật ngữ đi kèm với cách đặt tên của các chỉ số khác nhau trên sàn chứng khoán ở Việt Nam hay trên thế giới đều như vậy. Thông qua chỉ số Index, các cổ phiếu được sắp xếp theo một cơ sở dữ liệu giúp các nhà đầu tư (NĐT) có thể tra cứu thông tin một cách dễ dàng nhất.
Ví dụ: VN-Index là chỉ số đại diện cho Sở giao dịch Chứng khoán TP Hồ Chí Minh (sàn HOSE).
Ngày 01/07/2021, chỉ số VN-Index của sàn HOSE là 1413.29 điểm, điều này có nghĩa tổng giá trị thị trường của tất cả các cổ phiếu niêm yết trên sàn HOSE đều có giá trị gấp 14.1329 lần giá trị gốc ngày 28/07/2000.
Sàn HOSE là đơn vị tổ chức giao dịch chứng khoán tập trung đầu tiên của Việt Nam và tổ chức phiên giao dịch lần thứ nhất vào ngày 28/07/2000, đánh dấu sự ra đời chính thức của Thị trường Chứng khoán (TTCK) tại Việt Nam.
Chỉ số Index hiển thị trên bảng giá chứng khoán
Ý nghĩa của chỉ số Index trong chứng khoán
Chỉ số Index mang ý nghĩa đánh giá nền kinh tế đang tăng trưởng hay suy thoái thông qua hoạt động của các doanh nghiệp có hiệu quả thì sẽ thúc đẩy nền kinh tế phát triển, kéo theo sự đi lên của thị trường chứng khoán. Ngược lại, nếu chỉ số Index suy giảm cũng báo hiệu các doanh nghiệp và nền kinh tế đang gặp khó khăn, tác động xấu.
Bên cạnh đó, chỉ số Index cũng thể hiện hiệu suất của thị trường chứng khoán. Hiệu suất này là kết quả của phép chia giá trị vốn hóa thị trường tại thời điểm hiện tại cho giá trị vốn hóa tại thời điểm phát hành lần đầu. Từ đó, chúng ta có thể so sánh hiệu suất của thị trường chứng khoán qua các năm khác nhau.
Một ý quan trọng khác là chỉ số Index sụt giảm cũng là dấu hiệu cho thấy các nhà đầu tư (NĐT) có động thái bán tháo cổ phiếu, rút khỏi thị trường. Hoặc các NĐT tăng mua cổ phiếu thì nghĩa là thị trường chứng khoán đang đi lên.
Các chỉ số Index trên thị trường chứng khoán Việt Nam
Chỉ số VN-Index
VN-Index là chỉ số được tổng hợp và tính toán dựa trên biến động giá hàng ngày của tất cả các doanh nghiệp đang niêm yết trên Sở giao dịch Chứng khoán TP. Hồ Chí Minh (sàn HOSE). Đây cũng là chỉ số đại diện cho đủ các doanh nghiệp niêm yết trên sàn này.
Nhờ có chỉ số VN-Index, các NĐT sẽ phân tích, đánh giá về sự biến động của thị trường và từ đó đưa ra quyết định đầu tư phù hợp.
Giá trị ban đầu cơ sở của VN-Index là 100 điểm vào ngày cơ sở đầu tiên thị trường đi vào hoạt động 28/07/2000. Công thức tính chỉ số VN-Index:
VN-Index = (Tổng giá trị thị trường của các cổ phiếu niêm yết hiện tại / Tổng giá trị của các cổ phiếu niêm yết cơ sở) x 100
Vn-Index được tính toán và thay đổi trong thời gian diễn ra giao dịch. Sự biến động về giá cổ phiếu trong quá trình đó sẽ làm thay đổi giá trị chỉ số, cho thấy sự so sánh tăng giảm đối với phiên giao dịch trước bằng %.
Chỉ số VN-Index là đại diện cho các công ty niêm yết trên sàn HOSE – Sàn chứng khoán lớn nhất Việt Nam nên các NĐT trong nước và ngoài nước đều rất quan tâm đến chỉ số này để tính toán đầu tư.
Chỉ số VN30-Index
Chỉ số VN30-Index được lập và đưa vào sử dụng từ ngày 06/12/2012 với công thức dùng chung với Bộ quy tắc xây dựng và quản lý Bộ chỉ số HOSE-Index.
VN30-Index là chỉ số đại diện cho 30 mã cổ phiếu được niêm yết trên sàn HOSE có giá trị vốn hóa thị trường và tính thanh khoản cao nhất, nhóm này chiếm đến 80% tổng giá trị vốn hóa thị trường và 60% tổng giá trị giao dịch toàn thị trường.
Sàn HOSE sẽ thực hiện đánh giá rổ cổ phiếu VN30 định kỳ vào ngày Thứ Hai tuần thứ 4 của tháng 1 và tháng 7 hàng năm.
Chỉ số HNX-Index
Chỉ số HNX-Index là chỉ số đại diện cho tất cả các cổ phiếu niêm yết trên Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (sàn HNX). Chỉ số HNX-Index cũng phản ánh chính xác sự biến động của các cổ phiếu niêm yết trên thị trường. Công thức tính chỉ số HNX- Index:
HNX-Index = (Tổng giá trị thị trường hiện tại)/ (Tổng giá trị thị trường gốc) x 100
Có thể thấy, công thức này cũng giống với các tính chỉ số VN-Index cho thấy sự thống nhất, đồng bộ của thị trường chứng khoán Việt Nam.
Chỉ số HNX30-Index
HNX30-Index là chỉ số biểu hiện giá trị của 30 mã cổ phiếu được lựa chọn để đưa vào tính thanh khoản của sàn HNX. HNX30-Index lấy ngày giao dịch cơ sở 03/01/2012 với mức điểm cơ sở 100. Chỉ số này áp dụng cách tính giá trị vốn hóa thị trường với sự điều chỉnh theo 1 tỷ lệ nhất định.
Chỉ số HNX30-Index đã đưa vào sử dụng với giới hạn tỷ trọng vốn hóa thị trường là 15%. Con số này nhằm xác định giá trị tối đa phù hợp với giá thị trường của các mã giao dịch, đồng thời phù hợp với thông lệ quốc tế. Từ đó giảm tỷ trọng giữa các mã có tỷ trọng lớn với các chỉ số khác nhau trên TTCK hiện nay.
Chỉ số UPCOM-Index
UPCOM-Index là chỉ số báo cáo tổng hợp thị trường giao dịch cổ phiếu của các công ty đại chúng chưa niêm yết, cung cấp công cụ chỉ báo tổng hợp thị trường UPCOM cho NĐT và thị trường.
Chỉ số UPCOM-Index được tính theo phương pháp tính giá trị vốn hóa thị trường free-float, là chỉ số giá dựa trên giá trị vốn hóa thị trường có điều chỉnh tỷ lệ cổ phiếu tự do chuyển nhượng của tất cả các doanh nghiệp đăng ký giao dịch trên sàn HNX, đáp ứng được các tiêu chí xây dựng chỉ số của HNX.
Những cổ phiếu này có tỷ lệ chuyển nhượng tự do lớn hơn hoặc bằng 5%, không áp dụng tỷ lệ vốn hóa tối đa.
Như vậy, công thức tính UPCOM-Index tương đồng với cách tính HNX-Index giúp phản ánh chính xác hơn tính thanh khoản và tài khoản giao dịch của các cổ phiếu.
Có thể thấy, qua bài viết này, bạn đọc quan tâm đã hiểu được Index trong chứng khoán là gì, những chỉ số Index cơ bản trên thị trường chứng khoán Việt Nam cũng được tổng hợp để giúp bạn có thêm những kiến thức hết sức hữu ích khi có ý định tìm hiểu và đầu tư chứng khoán.
