Quỹ đầu tư mạo hiểm là gì?
Quỹ đầu tư mạo hiểm (tiếng Anh là Venture Capital) là các quỹ đầu tư quản lý tiền của các nhà đầu tư tìm kiếm và rót vốn đầu tư vào các công ty mới thành lập, công ty chưa niêm yết trên thị trường chứng khoán nhưng được đánh giá là có tốc độ tăng trưởng tích cực. Các nhà đầu tư tin rằng trong tương lai các công ty này sẽ phát triển.
Tham gia quỹ đầu tư mạo hiểm, các nhà đầu tư có thể thu về lợi nhuận cao. Tuy nhiên hình thức này cũng tồn tại rủi ro lớn đối với các nhà đầu tư.
Còn nếu xét trong lĩnh vực kinh doanh công nghệ cao, quỹ đầu tư mạo hiểm được giải thích theo Khoản 1, Điều 19 Nghị định 99/2003/NĐ-CP như sau:
“Quỹ đầu tư mạo hiểm là tổ chức tài chính được thành lập theo quy định của pháp luật để đầu tư vào các hoạt động ươm tạo công nghệ cao và doanh nghiệp công nghệ cao. Quỹ đầu tư mạo hiểm hoạt động trên cơ sở Điều lệ tổ chức và hoạt động của Quỹ“
Người tham gia quỹ đầu tư mạo hiểm được gọi là nhà đầu tư mạo hiểm (tiếng Anh là Venture Capitalist). Nhà đầu tư mạo hiểm sẽ cung cấp vốn cho các công ty mà họ đánh giá là có tiềm năng tăng trưởng cao để đổi lấy cổ phần tại đó.
Nhà đầu tư mạo hiểm đa dạng về đối tượng, có thể là nhà đầu tư cá nhân giàu có, nhà đầu tư tổ chức như ngân hàng đầu tư, các định chế tài chính khác.
Quỹ đầu tư mạo hiểm là gì?
Khung pháp lý của quỹ đầu tư mạo hiểm tại Việt Nam
Hiện nay tại Việt Nam chưa có một văn bản chính thức nào quy định chi tiết và đầy đủ về quỹ đầu tư mạo hiểm. Tuy nhiên, các quy định pháp lý có liên quan đến hoạt động quỹ đầu tư mạo hiểm tại Việt Nam nằm rải rác ở các văn bản pháp luật khác nhau như Luật Chứng khoán, Luật Doanh nghiệp, Luật Các tổ chức tín dụng hay Luật Đầu tư…
Còn nếu xét riêng trong lĩnh vực kinh doanh công nghệ cao, Quỹ đầu tư mạo hiểm được giải thích và chính thức công nhận tại Nghị định số 99/2003/NĐ-CP về việc ban hành quy chế khu công nghệ cao do Chính phủ ban hành. Trong nghị định, Chính phủ đã quy định rõ ràng về quỹ đầu tư mạo hiểm trong khu công nghệ cao, chức năng của quỹ đầu tư mạo hiểm cũng như các khái niệm liên quan, cách thức sử dụng quỹ đầu tư mạo hiểm.
Ưu – nhược điểm của quỹ đầu tư mạo hiểm
Quỹ đầu tư mạo hiểm có ý nghĩa đối với cả nhà đầu tư và doanh nghiệp được đầu tư. Về cơ bản quỹ đầu tư mạo hiểm có các ưu – nhược điểm như sau:
Ưu điểm:
- Nhà đầu tư của quỹ mạo hiểm sẽ được góp phần vào vốn chủ sở hữu tại công ty mà họ rót vốn đầu tư.
- Nhà đầu tư sẽ có quyền triển khai các quyết định liên quan tới công ty họ đã đầu tư.
- Nhà đầu tư sẽ nhận được lợi nhuận lớn trong tương lai khi doanh nghiệp mà họ đầu tư vốn phát triển tốt
- Quỹ đầu tư mạo hiểm tạo ra nguồn vốn để các doanh nghiệp Startup, doanh nghiệp vừa và nhỏ có thể phát triển và mở rộng hoạt động kinh doanh của mình
Nhược điểm:
- Nhà đầu tư phải đối mặt với rủi ro lớn vì các doanh nghiệp mà họ đầu tư là những doanh nghiệp startup, doanh nghiệp vừa và nhỏ. Khi doanh nghiệp đang trong giai đoạn đầu khởi nghiệp sẽ có nhiều vấn đề xảy ra
- Nhà đầu tư có thể chịu thua lỗ nếu không quản lý chặt chẽ hoặc doanh nghiệp được đầu tư không có kế hoạch sử dụng nguồn vốn đầu tư hợp lý
Top 5 quỹ đầu tư mạo hiểm nổi bật tại Việt Nam
Tại Việt Nam hiện có nhiều quỹ đầu tư mạo hiểm hoạt động, tuy nhiên nổi bật nhất và được đánh giá uy tín là 5 cái tên sau đây:
Mekong Capital
Mekong Capital được thành lập vào năm 2001, là công ty tư vấn quản lý quỹ đầu tư chuyên về vốn cổ phần chưa niêm yết tại Việt Nam tập trung chủ yếu vào các ngành theo xu hướng tiêu dùng.
Các công ty thuộc danh mục đầu tư của Mekong Capital đều nằm trong số những công ty phát triển nhanh nhất và dẫn đầu thị trường trong các ngành thúc đẩy tiêu dùng tại Việt Nam như bán lẻ, nhà hàng, hàng tiêu dùng và giáo dục.
Quỹ Mekong Capital thường nhắm tới các doanh nghiệp có sự nhanh nhạy, bắt kịp sức tiêu thụ ngày càng lớn của phân khúc khách hàng trung và cao cấp đang có sự gia tăng mạnh mẽ tại thị trường Việt Nam hiện nay.
Thế mạnh của Mekong Capital:
- Đã có các khoản đầu tư thành công như Thế Giới Di Động, Trang sức Phú Nhuận (PNJ), ICP, Golden Gate, Trường Quốc tế Việt Nam Úc (VAS), Masan Consumer, Traphaco, Pharmacity, F88, YOLA, Pizza 4P’s, Chảo Đỏ, Vua Nệm, ABA Cooltrans và Nhất Tín Logistics.
- Là công ty có bề dày thành tích sâu rộng nhất về vốn cổ phần chưa niêm yết tại Việt Nam. Các quỹ của Mekong Capital đã hoàn tất 40 khoản đầu tư vốn cổ phần chưa niêm yết, trong đó có 27 khoản thoái vốn hoàn toàn.
- Đội ngũ nhân viên và ban giám đốc có kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực đầu tư.
Mekong Capital là quỹ đầu tư có tiếng tại Việt Nam
CyberAgent Ventures (CAV)
CyberAgent Ventures (CAV) là quỹ đầu tư có tiếng tại Việt Nam, dưới sự lãnh đạo của ông Nguyễn Mạnh Dũng (hay còn được biết đến là shark Dzung).
Quỹ CAV tập trung vào các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực Internet, chiếm một thị phần cao và được quản lý bởi những doanh nhân tài năng. Lĩnh vực hoạt động chủ yếu của công ty bao gồm thương mại điện tử, dịch vụ Internet cho người dùng và tài chính.
Đã có rất nhiều startup thành công nhờ sự hỗ trợ của quỹ đầu tư này, có thể kể đến như: Foody, VNG, CleverAds, VMG, Teamobi,…
Nếu lựa chọn một quỹ đầu tư mạo hiểm uy tín thì CyberAgent Ventures là cái tên rất tiềm năng cho các nhà đầu tư.
Vina Capital Venture
Quỹ đầu tư Vina Capital Venture được thành lập từ năm 2003, chủ yếu tập trung vào lĩnh vực chứng khoán, bất động sản. Hiện nay, quỹ đang quản lý tới hơn 1,8 tỷ USD.
Những năm gần đây, quỹ đầu tư công nghệ thuộc tập đoàn Vina Capital cũng là chủ của các dự án công nghệ đình đám và có tiếng vang.
Khẩu vị mà quỹ đầu tư này nhắm đến thường là những startup đã chứng minh được năng lực và đạt được thành công nhất định trên thị trường. Cho nên quỹ Vina Capital Venture thường tham gia vào các vòng gọi vốn sau với số tiền đầu tư cực kỳ lớn.
Golden Gate Venture
Golden Gate Ventures là quỹ đầu tư toàn cầu, tại thị trường Châu Á, quỹ này đã đầu tư vào hơn 30 công ty thuộc hơn 7 quốc gia, trong đó có Việt Nam. Bởi vậy mà tại Việt Nam, Golden Gate Ventures là cái tên không quá xa lạ đối với cộng đồng khởi nghiệp.
Khẩu vị rốt vốn của quỹ Golden Gate Ventures thường là các công ty khởi nghiệp thuộc đa dạng lĩnh vực như: Sàn giao dịch, thương mại điện tử, ứng dụng di động, thanh toán trực tuyến, nền tảng phần mềm dịch vụ (SaaS), chợ điện tử. Quỹ này thường tìm kiếm các công ty muốn huy động từ 1-5 triệu USD ở các vòng gọi vốn hạt giống, Series A hay vòng gọi vốn Bridge.
Năm 2019 Golden Gate Ventures đã “đỡ đầu” cho hơn 50 đơn vị, doanh nghiệp khởi nghiệp, trong đó có công ty ở Việt Nam là BaoKim.vn, Wifi chùa, Appota, Go Jek và Lozi.
IDG Venture
Đây là quỹ đầu tư thuộc tập đoàn nổi tiếng IDG Venture của Mỹ, đầu tư vào Việt Nam từ năm 2004. Hiện quỹ đầu tư mạo hiểm này đã quản lý số tiền xấp xỉ 100 triệu USD. Đây chắc chắn là lựa chọn mà nhà đầu tư nên cân nhắc.
Quỹ đầu tư IDG Venture chủ yếu quan tâm tới những startup công nghệ hoặc các doanh nghiệp truyền thống có xu hướng ứng dụng công nghệ để cải tổ lại toàn bộ hoạt động kinh doanh lâu năm của doanh nghiệp.
Nhiều đánh giá cho rằng IDG Venture chính là quỹ đầu tư đóng vai trò là “người khởi tạo” làn sóng khởi nghiệp trong lĩnh vực công nghệ tại Việt Nam.
IDG Venture được xem là “người khởi tạo” làn sóng khởi nghiệp trong lĩnh vực công nghệ tại Việt Nam
Có thể nói quỹ đầu tư mạo hiểm là một trong các hình thức đầu tư, cơ hội thu lợi nhuận đầy hấp dẫn nhưng cũng đầy thử thách cho các nhà đầu tư. Nếu bạn là nhà đầu tư chuyên nghiệp, đừng ngại tìm hiểu các quỹ đầu tư mạo hiểm và bắt đầu với nó. Còn những nhà đầu tư mới cần có thời gian tìm hiểu, nghiên cứu và học hỏi kinh nghiệm từ các thương vụ đầu tư trước. Không nên quá nóng vội sẽ dẫn đến những sai lầm trong đầu tư dẫn đến thua lỗ và thất bại. Cách tốt nhất là nên nhờ đến sự tư vấn của các chuyên gia để từ đó lựa chọn được đối tượng rót vốn, lượng tiền và vòng tham gia đầu tư.
Hy vọng với những thông tin trên đây bạn đã hiểu về quỹ đầu tư mạo hiểm và các quỹ đầu tư mạo hiểm nổi bật tại Việt Nam hiện nay. Từ đó đưa ra sự lựa chọn phù hợp nhất.
