Phần lớn các nhà đầu tư mới gia nhập thị trường (thường gọi là nhà đầu tư F0), đều mong muốn tìm được một cẩm nang đầy đủ về cách chơi cổ phiếu mà có thể áp dụng ngay và có thể đầu tư sinh lời theo những hướng dẫn trong đó. Đáng tiếc là trong hầu hết các trường hợp, khi các nhà đầu tư cố gắng tìm một giải pháp để có thể phân tích mọi cổ phiếu thì cuối cùng đều tìm đến Phân tích kỹ thuật, mà bản chất phân tích kỹ thuật tôi tin chắc là không hề có giá trị gì để giúp nhà đầu tư đạt được mức sinh lời hiệu quả.
Cách chơi cổ phiếu như thế nào cho hiệu quả?
Có một cách để giúp bạn đạt được mức sinh lời tương đương với mức sinh lời trung bình trên thị trường. Phần lớn mọi người đều hiểu nhưng không phải ai cũng thích đầu tư theo cách này. Đó là sở hữu mỗi thứ một ít, và sở hữu tất cả mọi thứ.
Tức là, bạn sẽ đầu tư vào một danh mục gần như toàn bộ thị trường thông qua các quỹ ETF. Ví dụ như nếu bạn mua chứng chỉ quỹ của các quỹ ETF mô phỏng chỉ số VN30 thì tiền của bạn sẽ được các quỹ phân bổ vào một danh mục 30 cổ phiếu hàng đầu trên HSX. Vốn hóa của 30 cổ phiếu này thường chiếm tới trên 70% vốn hóa toàn thị trường chứng khoán Việt Nam.
Hoặc bạn cũng có thể đầu tư vào quỹ Quỹ ETF VN100. Đây là quỹ ETF mô phỏng gần nhất với chỉ số VN-Index vì vốn hóa của nhóm VN100 chiếm khoảng từ 85%-95% vốn hóa của toàn bộ các doanh nghiệp niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam.
Chơi cổ phiếu qua quỹ ETF có hiệu quả không?
Nhiều người có thể cảm thấy nhàm chán nhưng đầu tư vào quỹ ETF luôn là một lựa chọn khôn ngoan. Nếu quay lại quá khứ cách đây 20 năm, vào năm 2000 chỉ số VN-Index là 100 điểm thì đến nay (năm 2020), chỉ số VN-Index đã là 950 điểm. Một nhà đầu tư sở hữu quỹ ETF mô phỏng chỉ số VN-Index trong 20 năm qua sẽ có mức sinh lời kép vào khoảng 12%/năm (chưa tính cổ tức).
Và điều tuyệt vời hơn nữa khi đầu tư vào các quỹ ETF là bạn chẳng cần biết gì về chứng khoán vẫn có thể đầu tư dễ dàng. Bạn không cần đọc tin tức tài chính hàng ngày, không cần quan tâm doanh nghiệp nào lãi, lỗ…Vì bạn sở hữu một góc của nền kinh tế Việt Nam.
Và đặc biệt so với các nhà đầu tư chuyên nghiệp trong dài hạn, đầu tư vào quỹ ETF sẽ có xu hướng mang lại mức sinh lời tốt hơn cả đầu tư vào các quỹ đầu tư cổ phiếu, quỹ mở. Lý do tại sao thì bạn đọc ở bài viết này: Tại sao đầu tư vào các quỹ đầu tư chủ động hầu hết đều thua quỹ ETF?
Đầu tư vào quỹ ETF cũng là lời khuyên mà những nhà đầu tư huyền thoại trên thế giới như Warren Buffett, John C. Bogle khuyên các nhà đầu tư cá nhân nên làm.
Cụ thể, lời khuyên của ngài Warren Buffett như sau: “Bằng cách đầu tư định kỳ vào một quỹ chỉ số, một nhà đầu tư nghiệp dư sẽ đạt được mức sinh lời cao hơn hầu hết những nhà đầu tư chuyên nghiệp trên thị trường”.
Trong lời khuyên này, có một vấn đề bạn cần lưu ý khi đầu tư vào quỹ chỉ số đó là bạn không dồn tiền đầu tư vào cùng một thời điểm. Bạn cần đầu tư định kỳ (hàng tháng/ hàng quý) vào quỹ chỉ số (có thể với số tiền bằng nhau). Bằng cách làm này, bạn sẽ tránh được rủi ro giải ngân vốn đầu tư đúng vào lúc thị trường đạt đỉnh. Trong dài hạn, việc chia nhỏ các khoản đầu tư định kỳ vào quỹ chỉ số giúp bạn mua được cổ phiếu ở mức giá hợp lý (bạn không cần mua được giá rẻ để có mức sinh lời vượt trội).
Các quỹ ETF ở Việt Nam
Ở Việt Nam hiện nay đã có 5 quỹ ETF mô phỏng theo chỉ số. Trong đó, có 3 quỹ ETF mô phỏng theo chỉ số VN30 và một quỹ ETF (của Vina Capital) mô phỏng theo chỉ số VN100-Index. Các quỹ ETF hiện nay có:
Quỹ E1VFVN30: Quỹ hoán đổi danh mục VFMVN30 quản lý bởi Công ty Cổ phần Quản lý quỹ đầu tư Việt Nam. Đây là quỹ ETF đầu tiên trên thị trường. Từ 14/8/2014 – 30/10/2020, quỹ VFMVN30 mang lại mức sinh lời 49,7%, lãi kép là khoảng 7%/năm. Chi tiết về quỹ này bạn có thể tham khảo Tại đây.
Ngoài ra, trên thị trường mới có thêm 2 quỹ ETF mô phỏng chỉ số VN30 là quỹ QUỸ ETF SSIAM VN30 và quỹ Quỹ ETF MAFM VN30. Các quỹ này về cơ bản cũng mô phỏng chỉ số VN30 nên cũng sẽ có mức sinh lời tương đương với quỹ VFMVN30. Có một quỹ mô phỏng chỉ số VN50 Index là quỹ QUỸ ETF SSIAM VNX50 và quỹ VINACAPITAL VN100 ETF mô phỏng chỉ số VN100 Index.
Nên chọn quỹ ETF nào để đầu tư?
Về nguyên tắc của đầu tư vào quỹ chỉ số thì bạn nên chọn quỹ nào danh mục càng đa dạnh càng tốt vì quỹ danh mục càng đa dạng thì mức sinh lời sẽ càng bám sát nhất với thị trường chung (chỉ số VN-Index/ VNAllShare). Tuy nhiên, bạn cũng cần cân nhắc thêm cả phí quản lý nữa. Nếu quỹ ETF mà có phí quản lý cao thì lợi nhuận với nhà đầu tư vào quỹ sẽ giảm đi.
Tự chơi cổ phiếu
Ngoài cách chơi cổ phiếu bằng cách mua chứng chỉ quỹ chỉ số định kỳ thì cách phổ biến mà hầu hết các nhà đầu tư cá nhân đang làm là tự chơi. Họ có thể là những nhà đầu tư chuyên nghiệp hoặc những nhà đầu tư nghiệp dư. Một phần lớn những nhà đầu tư cá nhân đang chơi theo kiểu lướt sóng cổ phiếu.
Cách chơi theo kiểu lướt sóng cổ phiếu thì là dựa vào dự đoán xu hướng của thị trường để mua bán cổ phiếu kiếm lời. Nhà đầu tư lướt sóng có thể dựa vào các tin tức nội bộ/ tin tức trên báo chí để dự đoán giá cổ phiếu sẽ có biến động và thực hiện hoạt động đầu cơ.
Nhiều nhà đầu tư khác sử dụng công cụ phân tích kỹ thuật để mong tìm được điểm mua và điểm bán có thể sinh lời, bất kể cổ phiếu đó là cổ phiếu gì.
Những kỹ thuật để lướt sóng cổ phiếu có thể học dễ dàng, nhanh chóng nhưng đầu tư có lãi hay không thì tôi cho rằng phụ thuộc nhiều vào may mắn. Bạn không thể dựa vào cách chơi lướt sóng cổ phiếu để kỳ vọng mức sinh lời ổn định được.
Nhà đầu tư dài hạn
Những nhà đầu tư có cái nhìn dài hạn thường là những nhà đầu tư dành nhiều thời gian để nghiên cứu về cổ phiếu, doanh nghiệp mình có dự định đầu tư. Phương pháp đầu tư này đã được nhiều nhà đầu tư trên thế giới áp dụng thành công, và mang lại mức sinh lời ổn định vượt xa so với thị trường chung.
Như nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffet có những triết lý đầu tư mà ai cũng tâm đắc nhưng không phải ai cũng có thể làm được bao gồm:
– Chỉ đầu tư vào những gì mình hiểu
– Chỉ đầu tư khi giá cổ phiếu ở mức hợp lý hoặc rẻ hơn so với giá trị của nó
– Đầu tư vào các doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh bền vững
– Đầu tư vào các doanh nghiệp ít vay nợ….
Phương pháp đầu tư này thường được gọi là đầu tư giá trị, tức là nhà đầu tư sẽ tìm kiếm các cổ phiếu đang được giao dịch dưới giá trị của nó. Điều này đòi hỏi nhà đầu tư am hiểu về doanh nghiệp và có thể định giá để đưa ra một khoảng giá hợp lý về cổ phiếu mà mình định đầu tư. Và nếu thị giá thấp hơn đáng kể giá trị thực của cổ phiếu, tức nhà đầu tư có một biên an toàn đủ lớn thì đó sẽ là một cơ hội đầu tư tuyệt vời.
Phương pháp đầu tư giá trị này là một phương pháp đầu tư phức tạp, đòi hỏi nhiều thời gian và công sức nghiên cứu. Vì thế mà không hề có công thức thành công đối với phương pháp này. Mỗi nhà đầu tư phải tự tìm con đường đi cho mình để lựa chọn được những cổ phiếu phù hợp, có thể đầu tư. Và dĩ nhiên, khi đó người ta không thể gọi đó là chơi cổ phiếu được.
Lời kết: Đầu tư cổ phiếu là một lĩnh vực phức tạp, đòi hỏi nhiều thời gian và công sức nghiên cứu. Những ai gia nhập thị trường trong tâm thế nôn nóng, mong muốn tìm một cách chơi cổ phiếu có thể sinh lời nhanh, áp dụng được hiệu quả không sớm thì muộn sẽ gặp phải những thất bại đáng tiếc. Bài viết này tôi viết về những nguyên lý chung về chơi cổ phiếu. Nếu bạn muốn đọc về những bước để mua bán chứng khoán thì đọc thêm bài cách chơi chứng khoán cho nhà đầu tư mới nhé.
