Những ai từng sống, từng có tiền và trải qua giai đoạn đổi tiền năm 1985 hẳn là sẽ phải ám ảnh lắm có khi cho tới hết đời. Việc đổi tiền này đã khiến tài sản của không ít người không cánh mà bay. Còn những ai nắm giữ vàng thì đã không sao ít nhất là sống qua được giai đoạn khủng hoảng đó. Vì thế mà nhiều người tới nay vẫn còn ám ảnh, lo lắng có thể một lúc nào đó lại có đổi tiền và họ tự hỏi có nên đầu tư vàng hay không? Bài viết này sẽ giúp bạn nắm được câu trả lời.
Có nên đầu tư vàng hay không?
Vàng vẫn được đồn là tài sản có thể chống lại lạm phát
Trong các câu chuyện về kinh tế, kinh doanh người ta thường nhắc đến từ ngày xưa, lúc đó thì giá vàng chỉ 400K – 500K/chỉ (khoảng năm 1995), bây giờ thì vàng hơn 4 triệu đồng/ chỉ…Và người ta thấy rằng tiền đồng (VND) đã mất giá quá nhanh so với vàng. Và nhiều người có niềm tin rằng vàng là một kênh đầu tư tốt, an toàn.
Có một điều mà ai cũng biết là sự tăng trưởng kinh tế, tăng trưởng tín dụng…sẽ dẫn đến lượng tiền trong lưu thông ngày càng lớn. Và việc chính phủ liên tục in tiền là một trong những lý do dẫn tới lạm phát. Khi có lạm phát thì tiền sẽ mất giá mỗi năm, đó là lý do giá vàng nhìn chung có xu hướng tăng lên vì lượng vàng có thể khai thác từ lòng đất không thể tăng nhanh và ngày càng khó khai thác hơn.
Và đúng là nếu so với giữ tiền thì rõ ràng là giữ vàng sẽ tốt hơn. Tuy nhiên, đấy là trong bối cảnh bạn so sánh giữ tiền ở nhà mà không mang tiền đó đi gửi ngân hàng hay đầu tư cổ phiếu. Để biết được có nên đầu tư vàng hay không thì chúng ta cần nhìn lại lịch sử biến động của giá vàng và so sánh với các kênh đầu tư khác.
Có nên đầu tư vàng hay không?
Để trả lời câu hỏi là có nên mua vàng hay có nên đầu tư vàng hay không, chúng ta hãy quay lại lịch sử để xem biến động của giá vàng. Giả sử chúng ta quay lại thời điểm 20 năm trước là năm 1999 để thực hiện các công việc tính toán. Từ giai đoạn 1999 tới 2019 có thể nói là giai đoạn giá vàng đã liên tục tăng. Mình không tính toán cho giai đoạn 50 năm vì trước đó dữ liệu tỷ giá USD/VND rất hạn chế trong khi lịch sử giá vàng thế giới chỉ có giá tính theo USD.
Lịch sử giá vàng 50 năm qua
Giả sử bạng mua một Ouce vàng vào khoảng giữa năm 1999 với mức giá trung bình của năm 1999 là khoảng 290 USD. Tỷ giá lúc đó là khoảng 13.933 VNĐ (Theo thông báo số 763 TC/TCĐN của Bộ tài chính ngày 30/7/1999). Như vậy lúc đó bạn bỏ ra 4.040.570đ là đã có một ouce vàng.
Hiện tại, sau 20 năm giá vàng thế giới đang được giao dịch ở mức giá 1.507 USD/ouce với tỷ giá USD/ VND ngày (6/9/2019) là 23.140. Như vậy, nếu bỏ qua các chi phí giao dịch thì hôm nay bạn bán lượng vàng mua từ 20 năm trước bạn sẽ thu được 1.507 x 23.140 VND = 34.871.980 VND.
Như vậy, sau 20 năm nắm giữ giá trị của vàng đã tăng 8,6 lần. Rõ ràng đây là một mức tăng rất đáng kể đúng không nào. Tuy nhiên, với mức tăng như thế này thì có nên đầu tư vàng hay không? Câu trả lời là chúng ta cần tính toán xem lãi suất kép của việc nắm giữ vàng là bao nhiêu để so sánh với các kênh đầu tư khác.
Mức lãi suất kép của đầu tư vàng trong 20 năm sẽ là: 8,63 ^(1/20) – 1 = 11,4%/năm. Nếu tính mức tăng trưởng kép theo USD thì mỗi năm giá vàng đã tăng 8,6%/năm.
Tuy nhiên, bạn cần lưu ý là việc tính toán ở đây lại dựa trên đúng giai đoạn giá vàng có sự biến động tăng giá mạnh nhất trong lịch sử và giá vàng đã đi lên liên tục trong 20 năm qua. Nếu tính mức tăng trưởng kép của giá vàng cho giai đoạn 50 năm qua thì trung bình mỗi năm (tính theo USD), giá vàng chỉ tăng trưởng khoảng 4%/năm.
So sánh đầu tư vàng và đầu tư cổ phiếu
Trong giai đoạn từ giữa năm 2000 tới nay VN-Index đã tăng từ 100 điểm lên 980 điểm (tức là mức tăng 9,8 lần). Như vậy, nếu bạn sở hữu một danh mục chứng khoán thị trường như trường hợp đầu tư vào chứng chỉ quỹ chỉ số ETF chẳng hạn thì trong 19 năm qua, bạn sẽ đạt được mức sinh lời vào khoảng: 9,8^(1/19) – 1 = 12,7%/năm. Nếu tính cả cổ tức thì lợi suất sinh lời từ đầu tư chứng khoán nhìn chung là cao hơn mức tăng trưởng của giá vàng.
Lịch sử biến động của VN-Index
Có nên đầu tư vàng hay không rõ ràng là một câu hỏi rất khó để trả lời vì chúng ta vừa trải qua giai đoạn 20 năm giá vàng tăng trưởng liên tục và là giai đoạn tăng trưởng mạnh nhất của giá vàng trong nửa thế kỷ qua.
Tuy nhiên, có một điều bạn cần cân nhắc là như thế này. Giả sử hôm nay bạn mua 10 lượng vàng và để dành một chỗ thì 20 năm sau bạn cũng chỉ có 10 lượng vàng mà thôi. Việc vàng mang lại khả năng sinh lời là vì tiền mất giá so với vàng và 20 năm sau người ta có thể sẵn sàng trả bạn nhiều tiền hơn cho 10 lượng vàng đó. Ngược lại, nếu bạn có 10 lượng vàng hôm nay nhưng bạn mang đi mua đất nông nghiệp để làm các công việc trồng trọt, chăn nuôi chẳng hạn thì hàng năm mảnh đất đó sinh lời cho bạn. Giống như vậy, nếu bạn sở hữu cổ phiếu…mà rộng ra là sở hữu một góc của nền kinh tế đang chuyển động không ngừng thì mình luôn tin rằng tiềm năng sinh lời của công việc kinh doanh trong dài hạn sẽ luôn hơn là giữ vàng.
