ATO và ATC là 2 lệnh phổ biến trên sàn chứng khoán, thường diễn ra hàng ngày. Tuy nhiên, chưa nhiều người hiểu được đầy đủ khái niệm này. Vậy ATO và ATC là gì? 2 lệnh này có những điểm khác biệt nào?
Lệnh ATC và ATO là gì?
Lệnh ATO (tên tiếng Anh: At the Opening) là lệnh giao dịch tại mức giá khớp lệnh xác định giá mở cửa. Đây là lệnh đặt mua/bán chứng khoán tại mức giá mở cửa.
Hiện nay, tại Việt Nam, mới chỉ có sàn HOSE mở lệnh ATO ở các phiên định kỳ lúc 9h00 – 9h15 hàng ngày.
Lệnh ATO được ưu tiên khớp lệnh tại thời điểm đầu phiên với mức giá mở cửa, trước lệnh giới hạn khi so khớp lệnh. Vì vậy có thể dành được cơ hội khi mua/bán mức giá tốt nhất ngày đầu phiên.
Tuy nhiên, lệnh ATO khi đã ra thì không được phép sửa hoặc hủy. Hơn nữa, rất khó để kiểm soát mức giá khớp, cần có sự tính toán và kinh nghiệm mới có cách đặt lệnh hợp lý.
Ví dụ: Số lệnh của cổ phiếu ABC có mức giá 30.000đ. Thứ tự vào lệnh như sau:
| Khối lượng mua | Giá mua | Giá bán | Khối lượng bán |
| 2.000 | 30.000 (c) | ATO | 2.500 (b) |
| 20.000 | 1.000 (a) |
Chú thích: (a, b, c là thứ tự lệnh được đặt vào hệ thống)
Theo thứ tự số lệnh như trên, dù lệnh ATO vào sau lệnh (a) bán 1.000 cổ phiếu ABC với mức giá 20.000đ nhưng vẫn được ưu tiên khớp lệnh mua 2.000 đơn vị ở mức giá 30.000đ. Lượng bán dư 500 đơn vị của lệnh ATO sẽ tự động bị hủy bỏ.
Trường hợp lệnh A trên chỉ bán với khối lượng 500 đơn vị thì bên mua sau khi khớp vẫn còn thừa 1.000 đơn vị, lúc này, lệnh (a) mới được khớp. Do lệnh (a) đã vào hệ thống trước nên sẽ được ưu tiên giá tốt và 1.000 đơn vị sẽ được khớp giá 30.000đ. Như vậy, khả năng mua được/bán được của lệnh ATO là cao nhưng mức giá có thể không có lợi.
Lệnh ATC (tên tiếng Anh: At the Close) là lệnh giao dịch tại mức giá khớp lệnh xác định giá đóng cửa. Đây là lệnh mua/bán chứng khoán tại mức giá đóng cửa.
Lệnh ATC được mở tại các phiên khớp lệnh định kỳ (từ 14h30 đến 14h45) cho các loại cổ phiếu niêm yết trên sàn HOSE và HNX.
Lệnh ATC được ưu tiên khớp lệnh tại thời điểm cuối phiên với mức giá đóng cửa, trước lệnh giới hạn khi so khớp lệnh nên có thể dành được cơ hội khi mua bán với mức giá tốt nhất ngay cuối phiên.
Thế nhưng, đối với lệnh ATC cũng không được phép sửa hoặc hủy. Ngoài ra, mức giá khớp cũng rất khó kiểm soát, yêu cầu nhà đầu tư phải là nhưng người có kinh nghiệm, biết tính toán mới đặt lệnh này hợp lý được.
Sự khác biệt giữa lệnh ATO và ATC là gì?
So sánh lệnh ATO và ATC
ATO và ATC là 2 lệnh song song trên sàn chứng khoán. Theo thống kê, 2 lệnh này chiếm khoảng tổng 4% trên thị trường chứng khoán. Vậy chúng có những điểm gì khác nhau?
| Tiêu chí | Lệnh ATO | Lệnh ATC |
| Khái niệm | Là lệnh giao dịch ở mức giá khớp lệnh xác định giá mở cửa, lệnh đặt mua/bán chứng khoán tại mức giá mở cửa | Là lệnh giao dịch ở mức giá khớp lệnh xác định giá đóng cửa, lệnh đặt mua/bán chứng khoán tại mức giá đóng cửa |
| Thuật ngữ tiếng Anh | At the Open | At the Close |
| Sàn chứng khoán áp dụng | Sàn HOSE | Sàn HOSE & sàn HNX |
| Mức độ ưu tiên khi so khớp lệnh | Được ưu tiên trước lệnh giới hạn trong khi so khớp lệnh | Được ưu tiên trước lệnh giới hạn trong khi so khớp lệnh |
| Thời gian khớp lệnh | Thời gian khớp lệnh định kỳ xác định giá mở cửa là 8h30 – 9h00 | Thời gian khớp lệnh định kỳ để xác định giá đóng cửa là 10h15 – 10h30 |
Cách sử dụng lệnh ATO và ATC hiệu quả
Hiện nay, bản chất của các lệnh ATO hoặc ATC là cho thấy mức tối đa mong muốn mua hay bán của các nhà đầu tư đối với loại cổ phiếu đó. Họ sẵn sàng chấp nhận mọi giá mua/bán chỉ để đổi lấy quyền ưu tiên hàng đầu trong giao dịch chứng khoán. Như mọi người đã biết, nhà đầu tư đặt lệnh và đã ở trong phiên ATO/ATC thì không thể sửa/hủy lệnh, đồng thời không thể kiểm soát giá mà tôi sẽ mua hoặc bán. Vì vậy, nếu muốn sử dụng các lệnh ATO/ATC hiệu quả, nhà đầu tư phải lưu ý 2 điểm sau:
- Với trường hợp NĐT đua lệnh mua theo giá trần hoặc bán theo giá sàn: Cơ hội cho NĐT mua/bán cổ phiếu là không nhiều vì sau đó khối lượng bán (trường hợp đua nhau ở giá trần) và mua vào (trường hợp thoát giá sàn) trong phiên ATC là rất nhỏ so với cung và câu đối ứng. Thế nên đối với như giao dịch như vậy, NĐT hãy mạnh dạn mua ngay từ phiên khớp lệnh liên tục, hoặc đặt lệnh ATO/ATC càng sớm càng tốt (tùy thuộc theo quy định của công ty chứng khoán). Như vậy, xác suất các lệnh khi các NĐT đặt sẽ được khớp cao hơn.
- Trường hợp các NĐT chỉ có mục đích muốn được ưu tiên mua/bán cổ phiếu: Các NĐT nên đặt lệnh trong 5 phút cuối cùng của phiên. Bởi chỉ với 1 lệnh mua với giá cao hoặc bán với giá thấp đột ngột cùng số lượng lớn cổ phiếu được tung ra sẽ làm thay đổi giá khớp của phiên ATO/ATC ngay lập tức, thậm chí việc thay đổi hoàn toàn giá cổ phiếu so với giá nền của cả ngày giao dịch cũng có thể diễn ra. Những đơn đặt hàng lớn này từ các nhà tạo lập thị trường tham gia, thường được nhập vào cuối phiên, đặc biệt là trong phiên ATC. Hiện tượng này rất phổ biến trên thị trường chứng khoán, các NĐT hãy dành 10 phút đầu tiên của phiên ATO/ATC để quan sát và đánh giá xu hướng tạo giá cổ phiếu trong phiên. Sau đó, các NĐT có thể đưa ra quyết định và nhập lệnh trong 5 phút cuối cùng để hạn chế rủi ro.
Đọc thêm: Chứng khoán là gì? Những điều cần biết về thị trường chứng khoán
Như vậy, qua bài viết này, mọi người đã hiểu được khái niệm ATO và ATC trong chứng khoán là gì, sự khác biệt giữa 2 lệnh này. Từ đó sẽ sử dụng lệnh một cách chính xác và hiệu quả.
