Có thể nói, thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay đang rất sôi động. Đối với các chủ đầu tư lần đầu tham gia thị trường vẫn còn thiếu nhiều kiến thức về các loại lệnh chứng khoán cơ bản.
Vậy bài viết này sẽ điểm nhanh toàn bộ các loại lệnh chứng khoán cơ bản cũng như những khái niệm khi nhà đầu tư tham gia các phiên giao dịch, cụ thể dưới đây
Chứng khoán là gì?
Chứng khoán được hiểu là một bằng chứng xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với tài sản hoặc phần vốn của tổ chức phát hành.
Hơn nữa, chứng khoán được thể hiện rõ bằng các chứng chỉ, bút toán ghi sổ hoặc dữ liệu điện tử. Chứng khoán bao gồm các loại như Cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ đầu tư, chứng khoán phái sinh…
Phiên giao dịch chứng khoán là gì?
Phiên giao dịch chứng khoán là thời gian mà nhà đầu tư có thể mua bán chứng khoán (ví dụ: giống thời gian diễn ra họp chợ hay thời gian mở cửa đóng của cửa hàng)
Thời gian đặt lệnh giao dịch
Bắt đầu từ 9h00 đến 14h45, nghỉ trưa từ 11h30’ đến 13h00. Cụ thể:
Trên sàn HOSE:
- Phiên mở cửa: 9h00-9h15
- Phiên liên tục buổi sáng: 9h15-11h30
- Phiên liên tục chiều: 13h00-14h30
- Phiên đóng cửa: 14h30-14h45
Trên sàn HNX:
- Phiên liên tục buổi sáng: 9h00-11h30
- Phiên liên tục chiều: 13h00-14h30
- Phiên đóng cửa: 14h30-14h45
Trên sản UPCoM :
- Phiên liên tục buổi sáng: 9h00-11h30
- Phiên liên tục chiều: 13h00-14h45
Nguyên tắc khớp lệnh giao dịch chứng khoán
Mọi lệnh mua và bán chứng khoán đều theo một nguyên tắc ưu tiên về giá và thời gian được thực hiện trên hệ thống như sau :
- Ưu tiên về giá: đó là lệnh mua sẽ có mức giá cao hơn/lệnh bán có mức giá thấp hơn được ưu tiên thực hiện trước.
- Ưu tiên về thời gian: đó là đối với trường hợp các lệnh mua hoặc lệnh bán có cùng mức giá thì lệnh nào nhập vào hệ thống giao dịch trước thì sẽ được ưu tiên thực hiện trước.
Các loại lệnh chứng khoán cơ bản mà nhà đầu tư nên biết
Trước khi tham gia vào thị trường chứng khoán, các nhà đầu tư nên nắm vững những kiến thức về các loại lệnh chứng khoán cơ bản, cách sử dụng trong giao dịch. Điều này sẽ giúp các nhà đầu tư hiểu rõ, đầu tư hiệu quả và không bị mắc sai lầm khi tham gia. Chi tiết như sau:
1. Lệnh ATO
ATO là lệnh giao dịch tại mức giá khớp lệnh xác định giá mở cửa (lệnh đặt mua hoặc đặt bán chứng khoán tại mức giá tại thời điểm mở cửa). Lệnh ATO bao giờ cũng được ưu tiên trước lệnh giới hạn trong khi khớp lệnh.
Nếu chỉ có lệnh ATO trên sổ lệnh thì đợt khớp lệnh định kỳ xác định giá thời điểm mở cửa sẽ không xác định được giá khớp lệnh.
Lệnh ATO sẽ được nhập vào hệ thống giao dịch trong suốt thời gian khớp lệnh định kỳ nhằm để xác định giá mở cửa. Tiếp đó, sẽ tự động tự hủy bỏ sau thời điểm xác định được giá mở cửa. Nếu lệnh không được thực hiện hoặc không được thực hiện hết.
2. Lệnh giới hạn (LO)
LO là lệnh thực hiện mua hoặc bán chứng khoán tại một mức giá xác định hoặc tốt hơn. Lệnh này có hiệu lực kể từ khi được nhập vào hệ thống giao dịch và đến hết ngày giao dịch hoặc đến khi lệnh bị hủy bỏ.
3. Lệnh thị trường trên sàn HSX (MP)
MP là lệnh giao dịch hay nói cách khác là mua hoặc bán chứng khoán tại mức giá bán thấp nhất hoăc giá mua cao nhất hiện đang có trên thị trường
Ngay khi nhập vào hệ thống, lệnh mua MP được thực hiện tại thời điểm mức giá bán thấp nhất và lệnh bán MP thực hiện ngay tại mức giá mua cao nhất hiện đang có trên thị trường.
Trong trường hợp nếu khối lượng đặt lệnh MP chưa được thực hiện hết thì lệnh MP sẽ được coi là lệnh mua tại mức giá bán cao hơn hay lệnh bán tại mức giá mua thấp hơn tiếp theo hiện đang có trên thị trường. Sau đó tiếp tục so khớp.
Và tương tự theo nguyên tắc trên thì nếu khối lượng đặt của lệnh MP vẫn còn sau khi giao dịch theo và sẽ không thể tiếp tục khớp được nữa.
Trường hợp này thì lệnh MP sẽ được chuyển thành lệnh giới hạn mua tại mức giá cao hơn một đơn vị niêm yết giá so với giá giao dịch cuối cùng trước đó hay lệnh giới hạn bán tại mức giá thấp lớn hơn một đơn vị niêm yết giá so với giá giao dịch cuối cùng trước đó.
Nếu giá thực hiện cuối cùng là giá trần đối với lệnh mua MP hoặc giá sàn đối với lệnh bán MP thì theo lệnh thị trường sẽ được chuyển dễ dàng thành lệnh giới hạn mua tại giá trần hoặc lệnh giới hạn bán tại giá sàn.
Lệnh MP có hiệu lực trong phiên khớp lệnh liên tục và nếu không có lệnh giới hạn đối ứng thì sẽ tự động tại thời điểm nhập lệnh vào hệ thống giao dịch.
Đối với nhà đầu tư nước ngoài thì lệnh mua MP sẽ khớp một phần, phần còn lại sẽ tự động hủy nếu chứng khoán hết room.
4. Lệnh thị trường trên sàn HNX
Trên sản HNX hiện có 3 loại lệnh phổ biến với lệnh mua tại mức giá bán thấp nhất hoặc lệnh bán tại mức giá mua cao nhất hiện đang có trên thị trường trong phiên khớp lệnh liên tục. Cụ thể như sau:
- Lệnh MAK: Là lệnh có thể thực hiện toàn bộ hoặc một phần, đối với phần còn lại sẽ bị hủy ngay sau khi khớp lệnh.
- Lệnh MOK: Là lệnh được thực hiện toàn bộ và một phần và phần còn loại sẽ bị hủy trên hệ thống ngay sau khi nhập.
- Lệnh MTL: Là lệnh có thể thực hiện toàn bộ hoặc một phần, đối với phần còn lại của lệnh sẽ chuyển ngay thành lệnh LO
5. Lệnh điều kiện (lệnh chờ)
Lệnh chờ là lệnh được giới hạn nhưng duy trì trong nhiều ngày cho đến khi lệnh được khớp hoặc hết thời gian cho phép khách hàng lựa chọn khi đặt lệnh mà chưa được khớp.
Trường hợp trong ngày giao dịch lệnh sẽ được đưa lên sàn đối với thời gian duy trì lệnh giới hạn như sau:
- Giá được nằm trong khoảng trần/sàn
- Chắc chắn phải đáp ứng các điều kiện khác của một lệnh thông thường ( sức mua, khối lượng..)
- Cuối cùng, lệnh có thể được khớp từng phần và phần còn lại sẽ vẫn tiếp tục còn hiệu lực.
6. Lệnh ATC
Lệnh ATC được hiểu nhanh là lệnh giao dịch tại mức giá khớp lệnh xác định giá đóng cửa hay được hiểu kỹ hơn là lệnh đặt mua hoặc đặt bán chứng khoán tại thời điểm mức giá đóng cửa. Trong khi so khớp lệnh thì lệnh ATC được ưu tiên trước lệnh giới hạn.
Nếu chỉ có lệnh ATC trên sổ lệnh thì đợt khớp lệnh định kỳ chỉ xác định được giá đóng cửa sẽ không xác định được giá khớp lệnh.
Sau khi hết phiên, lệnh sẽ tự động tự hủy bỏ và không được thực hiện hoặc không được thực hiện hết.
7. Lệnh khớp lệnh sau giờ (PLO)
Lệnh PLO là lệnh mua hoặc lệnh bán chứng khoán với mức giá tại thời điểm đóng cửa (sau khi kết thúc phiên khớp lệnh định kỳ đóng cửa).
Lệnh PLO chỉ được được phép nhập vào hệ thống trong phiên giao dịch sau giờ.
Lệnh PLO sẽ được khớp ngay khi nhập vào trong hệ thống nếu có lệnh đối ứng chờ sẵn. Giá được thực hiện là giá đóng cửa trong ngày giao dịch và không được phép sửa hay hủy.
Đối với những trường hợp, khi trong phiên khớp lệnh liên tục và khớp lệnh định kỳ cùng đóng cửa thì không xác định được giá thực hiện khớp lệnh và lệnh PLO sẽ không được phép nhập vào hệ thống.
Không quá khó để hiểu về thị trường chứng khoán đúng không nhỉ? Chỉ cần các nhà đầu tư nắm vững được kiến thức các loại lệnh chứng khoán cơ bản quan trọng trên, đảm bảo rằng các nhà đầu tư hoàn toàn có thể tự tin tham gia vào thị trường chứng khoán Việt Nam.
Mọi thắc mắc cần tư vấn thêm thì bạn có thể liên hệ với chúng tôi.
