Các yếu tố quyết định giá cổ phiếu trên thị trường chứng khoán Update 11/2024

Đối với kênh đầu tư chứng khoán, giá cổ phiếu là tiêu chí quan trọng nhất được nhà đầu tư lấy làm căn cứ để đưa ra các quyết định mua – bán một cổ phiếu. Cho nên nắm bắt những biến động về giá cổ phiếu tăng hay giảm rất được nhà đầu tư quan tâm. Thông qua việc nắm bắt giá cổ phiếu nhà đầu tư có thể nhận diện được xu hướng chung của thị trường, ngành, cổ phiếu để có thể đưa ra chiến lược và quản trị rủi ro tốt hơn. 

Các yếu tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu

Thực tế giá cổ phiếu sẽ chịu sự tác động của nhiều yếu tố, tuy nhiên về cơ bản các yếu tố sau đây sẽ quyết định giá cổ phiếu trên thị trường chứng khoán.

Tình hình của nền kinh tế

Tình hình của nền kinh tế thế giới hay nền kinh tế của một quốc gia sẽ chi phối giá cổ phiếu tăng hay giảm.

Thông thường nếu tình hình kinh tế ổn định, nền kinh tế tăng trưởng mạnh thì khả năng cao sẽ làm tăng các khoản đầu tư vào cổ phiếu trên thị trường chứng khoán. Chưa kể điều kiện kinh tế thuận lợi sẽ giúp hoạt động kinh doanh của công ty tốt hơn, từ đó làm cho cổ phiếu của họ hấp dẫn hơn trong mắt các nhà đầu tư.

Ngược lại, khi nền kinh tế bất ổn, kém phát triển, các công ty gặp khó khăn trong việc mở rộng kinh doanh sản xuất, dẫn đến việc giá cổ phiếu giảm và các nhà đầu tư sẽ có xu hướng rút khỏi các khoản đầu tư trên thị trường chứng khoán. Lúc này nhà đầu tư sẽ có xu hướng tránh đầu tư vào cổ phiếu mà lựa chọn các công cụ đầu tư an toàn hơn như trái phiếu.

Như vậy theo các chuyên gia, giá cổ phiếu sẽ có xu hướng tăng khi nền kinh tế phát triển và ngược lại giá cổ phiếu sẽ giảm khi kinh tế thế giới và kinh tế quốc dân có nhiều bất ổn.

Quy luật cung – cầu

Quy luật cung cầu là yếu tố ảnh hưởng đến tất cả các thị trường hàng hóa, trong đó bao gồm cả thị trường chứng khoán. Thông thường khi nhiều người mua một mã cổ phiếu nào đó trên thị trường, tự khắc giá cổ phiếu đó sẽ tăng lên và ngược lại. Nghĩa là nếu cầu nhiều hơn cung thì giá cổ phiếu có xu hướng tăng và khi cung nhiều hơn cầu thì giá cổ phiếu sẽ có xu hướng giảm.

Tuy nhiên, đối với yếu tố quy luật cung – cầu, các nhà đầu tư chứng khoán vẫn cần cẩn trọng và tính toán kỹ lưỡng bởi không phải cổ phiếu nào đang được mua nhiều cũng tốt. Thị trường chứng khoán biến động theo từng ngày, giờ cho nên giá cổ phiếu có thể tăng nhanh trong thời gian ngắn hạn, còn về lâu về dài thì chưa thể chắc chắn được. 

Yếu tố tác động giá cổ phiếu

Giá cổ phiếu chịu sự tác động của nhiều yếu tố

Lạm phát 

Lạm phát là yếu tố tác động rất lớn đến các thị trường hàng hóa trong đó có chứng khoán, đặc biệt là chứng khoán có thu nhập cố định. Theo đó giá trị các khoản đầu tư chứng khoán luôn bị ảnh hưởng trực tiếp bởi diễn biến của lạm phát. Cụ thể hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp sẽ chịu tác động trực tiếp và gián tiếp ở các mức độ khác nhau bởi lạm phát. Chính điều này sẽ gây ra biến động giá cổ phiếu niêm yết trên thị trường. Theo đó:

  • Khi lạm phát tăng cho thấy sự tăng trưởng của nền kinh tế không bền vững, lãi suất sẽ tăng để kiềm chế lạm phát khiến khả năng thu lợi nhuận của doanh nghiệp giảm dẫn đến giá cổ phiếu giảm. 
  • Lạm phát thấp thì nhiều khả năng cổ phiếu sẽ tăng giá và ngược lại.

Chính sách tài khóa, tiền tệ của quốc gia

Chính sách tài khóa và tiền tệ của một quốc giá sẽ ảnh hưởng đến giá cổ phiếu trên thị trường. Theo đó: 

  • Chính sách tiền tệ mở rộng: Nhằm tăng lượng tiền cung ứng, khuyến khích đầu tư mở rộng sản xuất kinh doanh và tạo việc làm. Từ đó nhằm mục đích chống suy thoái kinh tế và thất nghiệp. Điều này có thể khiến giá cổ phiếu tăng lên
  • Chính sách tiền tệ thắt chặt: Nhằm giảm lượng tiền cung ứng, hạn chế đầu tư, kìm hãm sự phát triển quá cao trong nền kinh tế. Thông thường được áp dụng để chống sự lạm phát. Điều này ảnh hưởng đến doanh thu và lợi nhuận nên dẫn đến giá cổ phiếu giảm.

Doanh thu và chính sách cổ tức của công ty

Đây là yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến giá cổ phiếu, bởi vậy mà các nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp rất quan tâm đến kết quả kinh doanh của một công ty để định giá cổ phiếu. 

Thông thường một công ty làm ăn tốt, lợi nhuận sau thuế cao, mức tăng trưởng ổn định và trả cổ tức thường xuyên thì giá cổ phiếu sẽ tăng bởi các nhà đầu tư tin tưởng để rót vốn vào công ty này. Ngược lại, nếu kết quả kinh doanh của công ty sụt giảm, giá cổ phiếu sẽ giảm bởi doanh nghiệp này không còn dành được lòng tin từ nhà đầu tư.

Chính sách cổ tức là yếu tố mà các nhà đầu tư quan tâm khi đưa ra quyết định đầu tư cho nên nó ảnh hưởng không nhỏ tới giá cổ phiếu. Thông thường trước khi chia cổ tức, công ty phát hành phải công bố số tiền cổ tức và ngày trả cổ tức cho các cổ đông. Việc công bố cổ tức – khoản thu nhập định kỳ được xem là cách “kích cầu” các nhà đầu tư mua và giữ lại cổ phần của mình. Công ty càng ổn định về mặt tài chính thì cổ tức càng cao và nhà đầu tư càng nắm giữ nhiều cổ phiếu. Giá cổ phiếu theo đó sẽ có nhiều ảnh hưởng.

Thông tin gây nhiễu trên thị trường

Các thông tin gây nhiễu trên thị trường chứng khoán cũng là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu. Những dự đoán từ các chuyên gia hay những phân tích báo cáo trên mạng sẽ khiến tâm lý của nhà đầu tư bị ảnh hưởng, hoang mang và đưa ra quyết định bán – mua cổ phiếu. Khi đó, giá cổ phiếu sẽ bị tác động. 

Nhiều trường hợp một thông tin tiêu cực về doanh nghiệp dù chưa được xác thực cũng có thể khiến giá cổ phiếu giảm mạnh do nhà đầu tư e ngại và bán tháo cổ phiếu. Yếu tố này rất nhạy cảm với những nhà đầu tư chứng khoán không chuyên. 

Thông tin gây nhiễu trên thị trường

Thông tin gây nhiễu ảnh hưởng đến tâm lý nhà đầu tư

Ý nghĩa của việc nắm rõ các yếu tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu

Việc nắm bắt các yếu tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu có ý nghĩa rất quan trọng đối với nhà đầu tư. Theo đó:

  • Giúp nhà đầu tư dễ dàng đưa ra quyết định mua bán, đầu tư cổ phiếu.
  • Nhận biết được những yếu tố tác động nhà đầu tư có thể nghiên cứu thật sâu để đánh giá tác động của chúng đến các cổ phiếu mà mình quan tâm, từ đó đánh giá chính xác “giá trị thực” của cổ phiếu khi định giá cổ phiếu.
  • Giúp nhà đầu tư tránh được cái nhìn phiến diện, cảm tính về các cổ phiếu.
  • Nhà đầu tư sẽ khó bị “lung lay” tâm lý khi đối diện với các thông tin gây nhiễu trên thị trường. Tuy nhiên, điều này phù hợp với những nhà đầu tư chuyên nghiệp hơn. 

Giá cổ phiếu không tự tăng lên hay giảm xuống mà sẽ chịu sự tác động, chi phối của các yếu tố chủ quan và khách quan trên thị trường. Các yếu tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu thường không riêng biệt mà có sự tác động qua lại lẫn nhau. Từ đó quyết định sự tăng giảm của giá cổ phiếu trong thị trường chứng khoán. Khi đầu tư chứng khoán, mỗi nhà đầu tư nên nghiên cứu và đánh giá sự ảnh hưởng của các yếu tố đến cổ phiếu mà mình đang quan tâm để đưa ra quyết định mua bán chính xác và hiệu quả nhất.