Hòa Bình là Coteccon là những anh cả trong ngày xây dựng ở Việt Nam. Dẫn đầu cả nước về số công trình tham gia cũng như doanh thu nhưng cấu trúc tài chính của hai ông lớn này rất khác nhau. Trong khi Coteccon khá hạn chế vay nợ thì Hòa Bình lại thường xuyên có các khoản vay nợ để tạm ứng thi công cho các chủ đầu tư. Chính vì vậy, việc lựa chọn có nên mua cổ phiếu HBC không tương đối là khó khăn khi phải cân nhắc kỹ tới cơ cấu tài sản, dòng tiền và cấu trúc tài chính của doanh nghiệp.
Có nên đầu tư cổ phiếu HBC?
Có nên đầu tư cổ phiếu HBC?
Ở thời điểm tôi viết bài viết này, cổ phiếu HBC đang được giao dịch ở mức giá quanh mốc 10.000đ/cp. Tức là định giá của HBC vào khoảng 2.300 tỷ. P/E trung bình lợi nhuận 5 năm gần nhất là khoảng 3,6 lần và P/E khoảng 0.6.
Như vậy bạn có thể thấy là các chỉ số thống kê cơ bản cho thấy cổ phiếu HBC đang được giao dịch ở mức P/E và P/B rất là rẻ so với thị trường chung (VNIndex). Tuy nhiên, việc quyết định có nên mua cổ phiếu HBC ở mức giá hiện tại hay không thì bạn sẽ cần quan tâm tới các vấn đề khác nữa, dưới đây là một số vấn đề mình đánh giá là quan trọng.
Ảnh hưởng của chu kỳ kinh tế
Ngành xây dựng và bất động sản là những ngành có tính chu kỳ, phát triển theo chu kỳ của nền kinh tế. Ảnh hưởng của dịch bệnh Covid 19 khiến nửa đầu năm 2020, doanh thu và lợi nhuận của các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản giảm đi rõ rệt. Và dĩ nhiên đó cũng là dấu hiệu thị trường đang trong xu hướng đi xuống khi tình hình dịch bệnh chưa biết tới khi nào mới có thể kiểm soát được hoàn toàn.
Doanh thu của HBC cũng như lợi nhuận nửa đầu năm 2020 của HBC đã chạm đáy của nhiều quý, thấp nhất trong vòng 6 năm trở lại đây. Và điều này cũng đã phản ánh phần nào vào giá cổ phiếu HBC đã suy giảm liên tục trong thời gian từ cuối năm 2019 tới nay. Nếu như dịch bệnh tiếp tục kéo dài thì nhiều khả năng những quý tiếp theo HBC sẽ còn có những quý với hiệu quả kinh doanh kém hơn nữa, thậm chí có thể lỗ lớn.
Cơ cấu tài sản rất rủi ro
Theo báo cáo hợp nhất Quí II/2020 của HBC thì các khoản nợ vay tài chính của HBC hiện vào khoảng 5.200 tỷ VNĐ. Con số này hiện đã gấp 133% vốn chủ sở hữu của HBC.
Và đặc biệt, điều đáng buồn của HBC là cơ cấu các khoản phải thu vô cùng lớn. Nghĩa là dòng tiền từ hoạt động tài chính (đi vay) phải chịu chi phí đang phải tài trợ cho các chủ đầu tư (các khoản phải thu). Và khoản phải thu này là những khoản tài trợ không có lãi suất. Với tổng các khoản phải thu lên tới 10.000 tỷ (gấp gần 2 lần doanh thu nửa đầu năm 2020) cho thấy tình trạng đáng báo động về việc quản lý dòng tiền ở Hòa Bình.
Thêm khoản dự phòng gần 400 tỷ ở các khoản phải thu không có khả năng thu hồi cho thấy nhiều khả năng trong con số 10.000 tỷ phải thu kia có thể còn những khoản phải thu vô cùng rủi ro mà khả năng thu hồi rất không chắc chắn trong tương lai, đặc biệt là khi nền kinh tế tiếp tục chịu ảnh hưởng của dịch bệnh Covid. Như trường hợp HBC bị FLC nợ hơn 200 tỷ mà không trả chính là một ví dụ về vấn đề quản lý công nợ không hiệu quả ở HBC.
Lợi thế cạnh tranh thấp
Đặc thù của ngành dịch vụ xây dựng là biên lợi nhuận khá thấp. Điều này phản ánh mức độ cạnh tranh vô cùng lớn trong lĩnh vực này. Ngoài vấn đề về yếu tố kỹ thuật thì các chủ đầu tư luôn đặt một trọng số lớn về giá thầu khi lựa chọn đơn vị thi công. Chính vì thế mà cả HCB và CTD đều là những doanh nghiệp có biên lợi nhuận gộp rất mỏng. Hoạt động kinh doanh phải dựa trên một quy mô doanh thu rất lớn, và như HBC thì có sử dụng đòng bẩy tài chính để có thể cải thiện chỉ số ROE trong những năm trước đây.
Có nên mua cổ phiếu HBC?
Với quá nhiều vấn đề, tôi chỉ có thể suy đoán rằng nhiều khả năng HBC sẽ phải tiếp tục chứng kiến những quý tiếp theo của năm 2020 không có lãi hoặc thậm chí là lỗ lớn do doanh thu tiếp tục sụt giảm và việc sử dụng đòn bẩy tài chính khiến lãi vay tiếp tục là một gánh nặng hoạt động. Khả năng thu hồi và thời gian có thể thu hồi các khoản phải thu tiếp tục là vấn đề công ty sẽ phải giải quyết để có thể có một cấu trúc tài chính lành mạnh hơn.
Trong thời gian chờ đợi sự cải thiện các vấn đề tài chính, lúc này cổ phiếu HBC với tôi là một cổ phiếu đầy rủi ro mà nguy cơ thua lỗ khi đầu tư cao hơn rất nhiều cơ hội kỳ vọng có thể sinh lời. Chính vì vậy, lựa chọn của tôi là tiếp tục quan sát và theo dõi HBC trong thời gian tới.
