Chưa bao giờ thị trường chứng khoán lại sôi động đến thế. Bạn muốn đầu tư chứng khoán nhưng lại không hiểu về cổ phiếu phổ thông cũng như các loại cổ phiếu cơ bản.
Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn những thông tin về cổ phiếu, đặc biệt là cổ phiếu phổ thông. Để từ đó giúp bạn có những lựa chọn đúng đắn khi đầu tư.
Cổ phiếu là gì? Cổ phiếu có mấy loại?
Cổ phiếu chính là một loại chứng khoán và nó được phát hành ở trạng thái chứng chỉ hay bút toán ghi sổ, xác nhận quyền cũng như lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư khi tham gia vào các hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp đó.
Với người nắm giữ cổ phiếu sẽ trở thành cổ đông cũng như đồng thời là chủ sở hữu của công ty phát hành nó.
Dựa vào quyền lợi của người nắm giữ thì cổ phiểu chia làm 2 loại:
- Cổ phiếu phổ thông
- Cổ phiểu ưu đãi
Cổ phiếu phổ thông là gì?
Cổ phiếu phổ thông là loại cổ phiếu phổ biến nhất trong các loại cổ phần của một công ty cổ phần.
Các cổ đông sở hữu loại cổ phiếu này được quyền tự do chuyển nhượng, có đầy đủ quyền biểu quyết đối với các quyết định của công ty tại Đại hội cổ đông và được hưởng cổ tức theo kết quả kinh doanh và giá trị cổ phiếu họ nắm giữ.
Cổ phiếu phổ thông có thể chuyển đổi thành các loại cổ phiếu khác. Cổ phiếu ưu đãi cũng có thể được chuyển đổi thành cổ phiếu phổ thông theo những điều kiện nhất định do công ty đó quy định.
Hiện nay, đa số các loại cổ phiếu được giao dịch dưới dạng cổ phiếu phổ thông. Vì cổ phiếu phổ thông đại diện cho quyền sở hữu trong công ty cũng như một phần lợi nhuận (cổ tức).
Nhà đầu tư có quyền biểu quyết để bầu ra Hội đồng quản trị chuyên giám sát các quyết định quan trọng của Ban Giám đốc. Trong dài hạn, nhờ sự gia tăng vốn, cổ phiếu phổ thông sẽ có lợi hơn so với các hình thức đầu tư chứng khoán khác.
Tuy nhiên, lợi nhuận cao luôn có giá của nó bởi cổ phiếu phổ thông có độ rủi ro cao nhất. Trong trường hợp công ty bị phá sản và phải thanh lý, cổ đông phổ thông sẽ không lấy được tiền cho đến khi các chủ nợ, trái chủ và cổ đông ưu đãi được thanh toán hết.
Đặc điểm của cổ phiểu phổ thông
Cổ phiểu phổ thông có các đặc điểm cơ bản sau. Muốn đầu tư vào loại cổ phiếu này, bạn đừng bỏ qua nhé.
Cổ phiếu phổ thông được phát hành rộng rãi ra công chúng. Nhà đầu tư có thể sở hữu cổ phiếu phổ thông trên thị trường sơ cấp (phát hành lần đầu) hoặc thị trường thứ cấp (mua bán trên thị trường chứng khoán).
Cổ phiếu phổ thông có mệnh giá là 10.000 đồng/cổ phiếu, là mức giá cơ sở để tính cổ tức mà cổ đông phổ thông nhận được. Tuy nhiên trên thực tế, nhà đầu tư sở hữu cổ phiếu phổ thông sẽ quan tâm tới mức giá thị trường.
Cổ đông sở hữu cổ phiếu phổ thông là các cổ đông phổ thông. Các cổ đông này có quyền nhận cổ tức theo kết quả kinh doanh của công ty nhưng hưởng quyền lợi sau cùng nếu công ty phá sản.
Cổ phiếu phổ thông không thể chuyển thành cổ phiếu ưu đãi. Ngược lại, cổ phiếu ưu đãi có thể chuyển thành cổ phiếu phổ thông theo nghị quyết Đại hội cổ đông.
Cổ phiếu phổ thông có khả năng sinh lời và tốt hơn hầu hết các loại chứng khoán khác bao gồm cả trái phiếu. Người nắm giữ cổ phiếu phổ thông hưởng lợi khi kết quả kinh doanh của công ty khả quan, kinh tế vĩ mô ổn định.
Những ưu và nhược điểm của cổ phiếu phổ thông
Ưu điểm
Không phải ngẫu nhiên, cổ phiếu phổ thông lại ưa chuộng đến thế. Là bởi nó có những ưu điểm sau đây:
- Cổ phiếu phổ thông rất dễ giao dịch.
- Nhờ sự phát triển vượt bậc của Internet, bạn dễ dàng tìm kiếm thông tin đáng tin cậy về các công ty niêm yết và việc phân tích sẽ chính xác hơn. Do vậy, việc đầu tư cổ phiếu cổ thông cũng khá an toàn
- Đầu tư cổ phiếu phổ thông sẽ đưa lại lợi nhuận lớn nếu công ty phát triển.
Nhược điểm
Bên cạnh những ưu điểm vượt trội, cổ phiếu phổ thông cũng có một số nhược điểm sau:
- Vốn ban đầu của bạn khi đầu tư cổ phiếu phổ thông không được bảo đảm. Rủi ro luôn tiềm ẩn bởi cổ phiếu bạn nắm giữ có thể bị mất giá, và bạn sẽ mất trắng khoản vốn ban đầu.
- Cổ phiếu phản ánh tình hình công ty nên nó trong trường hợp xấu có thể gây thua lỗ.
Lợi ích, mục tiêu và rủi ro của cổ phiếu phổ thông
Lợi ích của cổ phiếu phổ thông
Đối với công ty cổ phần
Công ty cổ phần phát hành cổ phiếu phổ thông nhằm mục đích huy động vốn cổ phần, qua đó có thêm được nguồn vốn để phát triển sản xuất kinh doanh.
Bằng việc phát hành rộng rãi cổ phiếu ra công chúng, công ty cổ phần có thể tạo thêm sức hút mới trên thị trường, gây dựng hình ảnh đến với nhiều tổ chức kinh tế trong và ngoài nước, thu hút đầu tư, góp vốn kinh doanh
Đối với nhà đầu tư
Những nhà đầu tư tham gia mua cổ phiếu phổ thông đều trở thành chủ sở hữu của doanh nghiệp, có đầy đủ quyền hạn của cổ đông như bỏ phiếu, bầu cư hay nhận cổ tức. Tiểu biết nhất là khả năng sinh lợi của cổ phiểu phổ thông khi giao dịch trên thị trường chứng khoán.
Mục tiêu của cổ phiếu phổ thông
Về lâu dài, không có khoản đầu tư nào mang lại lợi nhuận cao hơn với mức rủi ro hợp lý như cổ phiếu phổ thông.
Cổ phiếu phổ thông có thể đem lại lợi nhuận khoảng 11 – 12%/năm và tốt hơn hầu hết các loại chứng khoán khác bao gồm cả trái phiếu và cổ phiếu ưu đãi. Cổ phiếu cho thấy nhiều tiềm năng tăng trưởng vốn, tăng thu nhập và bảo vệ bạn khỏi lạm phát ở mức độ trung bình.
Rủi ro của cổ phiếu phổ thông
Rủi ro liên quan đến cổ phiếu khá đa dạng và thường phụ thuộc vào công ty phát hành. Mua cổ phiếu của công ty được quản lý tốt và có khả năng sinh lời sẽ giảm rủi ro bị mất vốn hơn, ngược lại mua cổ phiếu giá rẻ (Penny stock) sẽ làm tăng đáng kể rủi ro của nhà đầu tư.
Nếu sử dụng giao dịch ký quỹ, bạn có thể tận dụng hiệu ứng đòn bẩy tài chính trong việc đầu tư cổ phiếu của mình, nhưng chỉ các nhà đầu tư có kinh nghiệm nên dùng cách này.
So sánh cổ phiếu phổ thông với cổ phiếu ưu đãi
Cổ phiếu thường và cổ phiếu ưu đãi là hai loại cổ phiếu phổ biến trên thị trường vốn hiện nay, giữa chúng có những điểm giống và khác nhau.
Điểm giống nhau giữa cổ phiếu phổ thông và cổ phiếu ưu đãi
- Đều là một loại cổ phiếu, chứng chỉ xác nhận quyền sở hữu trong một công ty.
- Đều là công cụ của thị trường vốn, do công ty cổ phần phát hành.
- Đều có thời hạn: trung và dài hạn, không được hoàn vốn.
- Chủ sở hữu của hai loại cổ phiếu này đều chỉ chịu trách nhiệm trên vốn góp.
Khác nhau
Về bản chất:
- Cổ phiếu phổ thông là cổ phiếu mà các công ty cổ phần bắt buộc phải có.
- Cổ phiếu ưu đãi là cổ phiếu tự nguyện
Về lợi tức:
- Cổ phiếu phổ thông có lợi tức không ổn định, tùy thuộc vào kết quả kinh doanh của công ty và sau khi trả lợi tức cho trái phiếu và cổ phiếu ưu đãi.
- Cổ phiếu ưu đãi có lợi tức ổn định theo một tỷ lệ cố định trên mệnh giá
Về người nắm giữ cổ phiếu:
– Cổ phiếu phổ thông:
- Người sở hữu cổ phiếu phổ thông là người cuối cùng được hưởng giá trị còn lại của tài sản thanh lý khi công ty bị phá sản.
- Người sở hữu cổ phiếu phổ thông có quyền bỏ phiếu và ứng cử vào các chức vụ quản lí công ty.
– Cổ phiếu ưu đãi:
- Khi công ty bị phá sản, người nắm cổ phiếu ưu đãi nhận được tiền thanh lý tài sản trước cổ đông thường.
- Người nắm giữ cổ phiếu ưu đãi không được tham gia ứng cử bầu cử vào Hội đồng quản trị hoặc Ban kiểm soát
Quyền biểu quyết
- Cổ phiếu phổ thông: có quyền biểu quyết theo số lượng cổ phần nắm giữ của cổ đông.
- Cổ phiếu ưu đãi: Cổ phiếu ưu đãi biểu quyết có quyền biều quyết cao hơn so với cổ phiếu thường. Ngược lại, cổ phiếu ưu đãi cổ tức và cổ phiếu ưu đãi hoàn lại không có quyền biểu quyết.
Khả năng chuyển nhượng
- Cổ phiếu phổ thông: Được tự do chuyển nhượng.
- Cổ phiếu ưu đãi: Không được tự do chuyển nhượng.
Khả năng chuyển đổi
- Cổ phiếu phổ thông: không thể chuyển đổi thành cổ phiếu ưu đãi.
- Cổ phiếu ưu đãi có thể chuyển đổi thành cổ phiếu phổ thông.
Khả năng thu hồi tài sản
- Cổ phiếu phổ thông: Người sở hữu cổ phiếu phiếu phổ thông là người cuối cùng được hưởng giá trị còn lại của tài sản thanh lý khi doanh nghiệp bị phá sản.
- Cổ phiếu ưu đãi: Khi doanh nghiệp bị phá sản, người nắm cổ phiếu ưu đãi nhận được tiền thanh lý tài sản trước cổ đông thường nhưng sau người sở hữu trái phiếu.
Trên đây là những thông tin cơ bản cần biết về cổ phiếu phổ thông, sự khác biệt cơ bản giữa cổ phiếu phổ thông với cổ phiếu ưu đãi. Hi vọng sẽ giúp ích cho bạn trong lựa chọn đầu tư cổ phiếu. Chúc các bạn thành công!
Xem thêm:
