Cổ tức là gì? Cách nhận như thế nào? Chia cổ phiếu cổ tức hay tiền mặt 2021 Update 11/2024

Cổ tức là một phần quan trọng và có ý nghĩa đối với các nhà đầu tư chứng khoán hiện nay, từ giá trị cổ tức hiện tại của doanh nghiệp, nhà đầu tư có thể định giá cổ phiếu và vạch ra chiến lược đầu tư cho mình. Mặc khác, cổ tức còn phản ảnh về tình hình hoạt động của công ty, qua đó có thể hình dung mối liên quan giữa cổ tức và cổ phiếu. Để giúp mọi người hiểu cổ tức là gì, traderfin.vn sẽ cung cấp tổng quan về cổ tức và cách chia cổ tức tại doanh nghiệp chi tiết nhất để mọi người nắm rõ.

Cổ tức là gì

Cổ tức là một phần lợi nhuận được trích ra sau thuế của mỗi doanh nghiệp và chia cho các cổ đông đang nắm giữ cổ phiếu, nó phản ánh tình hình hoạt động của công ty thông qua mức chi trả cổ tức cho cổ đông.

Trong đại hội cổ đông thường niên, doanh nghiệp sẽ trích ra phần lợi nhuận sau thuế đó chia cho mọi người, điều này nói lên rằng công ty đang có hoạt động ổn định và sinh lãi.

Mục đích và ý nghĩa phát hành cổ tức

Cổ tức là phần lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp, chứng tỏ hoạt động kinh doanh của chủ doanh nghiệp tạo ra lợi nhuận, và phần lớn cổ đông và nhà đầu tư đều dựa vào phần cổ tức thường niên như là nguồn thu thập khá ổn định.

Phần lợi nhuận công ty tạo ra được một phần sẽ chia cho các cổ đông và nhà đầu tư, phần còn lại sẽ tái đầu tư vào hoạt động kinh doanh, bên cạnh đó, các nhà đầu tư có thể hưởng lợi nhuận kép từ cổ tức và lãi suất giảm mạnh.

Mối liên quan cổ phiếu và cổ tức

Cổ phiếu chính là phần tiền đầu tư của cổ đông và nhà đầu tư vào doanh nghiệp để nâng nguồn vốn hoạt động sản xuất kinh doanh, hoạt động sinh ra lợi nhuận thì cổ đông sẽ nhận được cổ tức.

Mặt khác, cổ tức phản ánh tình trạng hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, qua đó thúc đẩy nhà đầu tư góp vốn vào doanh nghiệp.

Nhìn chung có thể thấy cổ phiếu và cổ tức có liên quan mật thiết với nhau và dựa vào hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp để nhà đầu tư kiếm có được nguồn thu nhập khá ổn đinh.

Chính sách cổ tức là gì

Chính sách cổ tức phản ánh quyết định của công ty giữa việc trả lợi nhuận cho cổ đông và lợi nhuận để tái đầu tư, bởi chính sách này ảnh hưởng đến tỷ lệ tăng trưởng cổ tức của mỗi cổ đông trong những lần chia tới.

Chính sách cổ tức ảnh hưởng đến thu nhập của cổ đông trong tương lai, mục tiêu của chính sách này để đảm bảo tối đa hóa tỷ lệ tăng trưởng cổ tức và giảm thiểu rủi ro cho cổ đông trong tương lai.

Các hình thức trả cổ tức

Trả cổ tức bằng tiền mặt

Là hình thức cổ động được trả cổ tức bằng tiền mặt, với ưu điểm là nhà đầu tư và cổ đông được tiền mặt trực tiếp, dòng tiền được lưu chuyển đi ra khỏi doanh nghiệp.

Trả cổ tức bằng cổ phiếu

Cổ đông sẽ nhận được lợi nhuận, hay là cổ tức bằng cổ phiếu bằng cách phát hành thêm cổ phiếu để trả cho cổ đông, ưu điểm của hình thức này là dòng tiền vẫn lưu thông trong doanh nghiệp và chuyển sang mục vốn góp chủ sở hữu, có lợi cho doanh nghiệp.

So sánh cổ tức bằng tiền mặt và bằng cổ phiếu

Nhận cổ tức bằng tiền mặt đương nhiên sẽ thích hơn bởi nhận tiền “ tươi” từ lợi nhuận đầu tư được, và nhận cổ phiếu thì doanh nghiệp sẽ phát hành thêm cho cổ đông, tuy nhiên sự khác nhau nằm ở dòng tiền lưu thông của doanh nghiệp.

Cổ tức là gì? Làm thế nào nhận được cổ tức

Đối với nhà đầu tư sẽ ưu tiên lựa chọn nhận cổ tức bằng tiền mặt, có thể xem như là thu nhập của việc đầu tư có hiệu quả.

Nhưng đối với doanh nghiệp sẽ ưu tiên phát hành cổ phiếu trả thưởng, bởi giữ lại được dòng tiền và sẽ làm tăng nguồn vốn chủ sở hữu, phát hành thêm cổ phiểu không làm thay đổi vốn chủ sở hữu và có lợi cho doanh nghiệp hơn.

Cổ tức được chia có phải nộp thuế không

Sự khác biệt giữa nhận cổ tức bằng tiền mặt hoặc bằng cổ phiếu còn phản ánh qua việc bị thu thuế sau khi nhận như sau

  • Cổ tức bằng tiền mặt: bị đánh 2 lần thuế bao gồm thuế TNCN và thuế TNDN
  • Cổ tức bằng cổ phiếu: không bị ảnh hưởng và thu thuế dù cổ phần cỏ tăng lên.

Tuy nhiên cổ tức nhận bằng cổ phiếu vẫn nằm trong cổ phần của nhà đầu tư đang nắm giữ, và cổ phần thì không bị thu thuế, nên đây là phần nào lợi thế của cổ phiếu từ cổ tức

Mua cổ phiếu bao lâu thì nhận được cổ tức

Một năm trả cổ tức mấy lần

Không thể xác định con số cụ thể số lần chia cổ tức, điều này còn phụ thuộc vào tình hình hoạt động và quy định của công ty trong năm đó. Hằng năm đại hội cổ đông diễn ra chính là thời điểm chia cổ tức cho các cổ đông và nhà đầu tư, và được Hội động quản rị quyết định, một năm có thể trả cổ tức từ 2 lần, hoặc có doanh nghiệp lớn sẽ chi trả từ 3 – 4 lần/năm.

Cổ tức sẽ được trả đầy đủ cho cổ động trong vòng 6 tháng kể từ ngày kết thúc đại hội cổ đông thường niên.

Chốt quyền nhận cổ tức là gì

Chổ quyền nhận cổ tức, hay còn gọi là ngày đăng ký cuối cùng, là ngày chốt danh sách cổ đông nào được quyền nhận cổ tức, tham dự hội đồng cổ đông, và quyền mua cổ phiếu phát hành thêm…

Tuy nhiên các nhà đầu tư cần lưu ý, nếu mua cổ phiếu vào ngày trước hoặc sau NGÀY ĐĂNG KÝ CUỐI CÙNG ( tức ngày chốt quyền nhận cổ tức) thì sẽ không có tên trong danh sách hưởng quyền, sẽ không nhận được cổ tức.

Thời gian nhận được cổ tức

Thời gian nhận cổ tức bằng tiền mặt: từ 1,5 – 2 tháng thì nhà đầu tư mới nhận được phần cổ tức được chi trả bằng tiền mặt, sau khi công ty phát hành và hoàn tất các thủ tục niêm yết cổ phiếu.

Thời gian nhận cổ tức bằng cổ phiếu: dao động trong khoản từ 30 – 60 ngày sau khi doanh nghiệp hoàn tất các thủ tục niêm yết thì cổ phiếu mới được chuyển về tài khoản của nhà đầu tư.

Xem thêm chi tiết Mua cổ phiếu bao lâu nhận cổ tức trong bài viết sau

Công thức tính cổ tức

Cách tính cổ tức trên một cổ phần ( DPS )

Cổ tức một phần – Dividend per Share có nghĩa là trên một cổ phần thì nhận được bao nhiêu đồng cổ tức, để tính được cổ tức trên một cổ phần ta có công thức:

Cổ tức 1 phần ( DPS ) = LNST trả cổ tức cho cổ phần/Số lượng cổ phần lưu hành

Ví dụ: Công ty CP X phát hành 10.000 cổ phiếu, đại hội cổ đông thường niên đã phê duyệt LNST chia cổ tức tỷ lệ 30%

=>Ta có 30%/10.000 = 3000 => Cổ tức 1 phần DPS là 3000đồng/CP

Cách tính tỷ lệ chi trả cổ tức

Tỷ lệ chi trả cổ tức có ý nghĩa là % thu nhập của doanh nghiệp dành ra để trả cổ tức cho cổ đông là bao nhiêu %.

Tỷ lệ chi trả cổ tức = Cổ tức 1 phần ( DPS) / thu nhập 1 cổ phần ( EPS )

Ví dụ: Năm 2017, Tổng công ty khí Việt Nam (GAS) có

  • EPS = 4.994 đồng
  • DPS = 4000 đồng/CP

=>Tỷ lệ chi trả cổ tức năm 2017: 4000/4994 = 80,1%

=>Tức năm 2017: cứ 100 đồng lợi nhuận, GAS sẽ chi trả cổ tức 80,1 đồng và giữ lại 19,9 đồng để tái đầu tư.

Khi so sánh 2 doanh nghiệp có cùng hiệu quả kinh doanh như nhau, doanh nghiệp nào có tỷ lệ chi trả cổ tức cao hơn sẽ không được đánh giá cao, bởi lợi nhuận giữ lại doanh nghiệp để tái đầu tư thấp nên kỳ vọng tăng trưởng trong tương lai không được kỳ vọng.

Cách tính tỷ suất cổ tức

Tỷ suất cổ tức ( Dividend Yield ) phản ảnh việc nhà đầu tư bỏ ra 1 đồng mua cổ phiếu trên thị trường thì thu được bao nhiêu đồng cổ tức.

Tỷ suất cổ tức = Cổ tức 1 phần ( DPS) / Giá thị trường 1 cổ phần

Ví dụ: một công ty có thị giá cổ phiếu năm X là 33.500 đồng ( giá đóng cửa ngày cuối năm X), cổ tức 1 phần là 3.000đồng.

=>Tỷ suất cổ tức năm X đạt 3.000/33.500 = 8,96%

Tỷ suất cổ tức phản ảnh hiệu quả vốn đầu tư cho cổ phiếu, khi nhà đầu tư bỏ ra 33.500 đồng mua cổ phiếu trên thị trường, thì sẽ thu lại được 8,96% đồng cổ tức. Cổ phiếu có tỷ suất cổ tức càng cao thì giá trị định giá cũng cao tương đương.

Cổ tức bằng cổ phiếu có bán được không

Giá cổ phiếu sau khi chia cổ tức

Thị trường cổ phiếu biến động không ngừng theo từng ngày, thực thế không thể khẳng định được giá cổ phiếu tăng hay giảm trên thị trường sau khi chia cổ tức. Điều này còn phụ thuộc vào tỷ lệ chi trả cổ tức cho cổ đông.

Khi doanh nghiệp cân bằng giữa tỷ lệ chia cổ tức và tỷ lệ giữ lại tái đầu tư, thì trong tương lai sự kỳ vọng về tình hình tăng trưởng của doanh nghiệp có khả quan, lúc này giá cổ phiếu sẽ bị tác động tăng lên theo thị trường.

Giá cổ phiếu tăng hay giảm sai khi chia cổ tức

Do đó, giá cổ phiếu của công ty sau khi chia cổ tức bị ảnh hưởng trực tiếp bởi việc sử dụng nguồn vốn hiệu quả và thanh khoản của cổ phiếu trên thị trường đó.

Bao lâu được bán cổ phiếu được chia bằng cổ tức

Sau khi nhận cổ tức được chia từ doanh nghiệp, số cố phiếu nhà đầu tư được nhân có thể giao dịch bán ra ngay tại bất kỳ thời điểm nào, bằng các hình thức trao tay hoặc thỏa thuận giữa bên mua và bên bán, ủy quyền cho sàn giao dịch.

Ưu điểm và hạn chế của việc chi trả cổ tức

Doanh nghiệp chi trả cổ tức cho cổ đông và nhà đầu tư phần nào ảnh hưởng đến tình hình kinh doanh trong thời điểm tới bởi việc chi trả cổ tức bằng tiền măt hay bằng cổ phiếu đều có ưu điểm và nhược điểm đối với doanh nghiệp và nhà đầu tư

Đối với doanh nghiệp

Ưu điểm

  • Khi trả cổ tức bằng tiền mặt sẽ giúp doanh nghiệp tạo được dòng tiền tự do, việc này phản ánh phía ban lãnh đão có tâm huyết với công ty.
  • Khi trả cổ tức bằng cổ phiếu sẽ giúp xoay vòng vốn của doanh nghiệp để tái đầu từ và giải quyết các tình huống khó khăn ( nếu có )

Nhược điểm

  • Khi chi trả cổ phiếu cho nhiều cổ đông sẽ làm loãng giá trị cổ phiếu trong lưu thông
  • Giá cổ phiếu có thể giảm nếu công ty không sử dụng nguồn vốn có hiệu quả.
  • Bên cạnh đó, chi trả cổ tức bằng tiền mặt có thể ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng mở rộng kinh doanh của công ty.

Đối với nhà đầu tư và cổ đông

  • Nhà đầu tư được nhận tiền mặt từ việc chi trả cổ tức, tuy nhiên đồng nghĩa với việc nhà đầu tư sẽ bị đánh thuế thu nhập cá nhân và thuế thu nhập doanh nghiệp.
  • Khi nhà đầu tư nhận được tiền mặt thụ động, điều này sẽ tạo cảm giác tin tưởng cho cổ đông của công ty đó.

Chiến lược đầu tư cổ phiếu nhận cổ tức

Là một nhà đầu tư, khi quyết định rót tiền vào một doanh nghiệp để nhận được lợi nhuận, bạn cần vạch sẵn những chiến lược đầu tư để thu về được những hiệu quả. Dưới đây là những gợi ý có thể giúp bạn lên kế hoạch đầu tư hiệu quả cho mình.

Tập trung vào các doanh nghiệp hoạt động ổn định

Một doanh nghiệp hoạt động ổn định và có kết quả lợi nhuận cao, sẽ là tiềm năng để mọi người đầu tư vào, khi đó kết quả bạn nhận được sẽ khả quan hơn so với những công ty có tình hình kinh doanh bấp bênh

  • Kết quả kinh doanh tốt sẽ cho lợi nhuận tốt
  • Lợi nhuận sau thuế sẽ được trích ra chi trả cho nhà đầu tư bằng cổ tức
  • Tỷ lệ chi trả cổ tức của doanh nghiệp ở mức tầm trung và % tỷ lệ vốn giữ lại để tái đầu tư sẽ có triển vọng hơn doanh nghiệp trả cổ tức cao
  • Ban lãnh đạo của công ty liêm chính và có tâm huyết với sự phát triển của công ty

Dựa trên những yếu tố này, bạn có thể lựa chọn được doanh nghiệp để đầu tư cổ phiếu và thu lời từ cổ tức.

Tỷ lệ chia cổ tức hằng năm của doanh nghiệp đạt mức trung bình

Như đã phân tích bên trên, một công ty có tỷ lệ chi trả cổ tức cao sẽ hạn chế khả năng mở rộng kinh doanh và kỳ vọng về sự tăng trưởng sẽ thấp. Do đó, mọi người cần tìm kiếm công ty có tỷ lệ chi trả cổ tức và % vốn tái đầu tư chênh lệch không cao, ở mức cân đối, điều này giúp cho việc tải đầu tư kinh doanh và thu về được lợi nhuận cao hơn. Góp phần nâng cao số cố tức trong tương lai của mỗi cổ phần bạn đang sở hữu.

Mua cổ phiếu tại thị trường giảm giá

Tại thời điểm thị trường giảm giá, những cổ phiếu cũng được rao bán với giá rất rẻ, đây là cơ hội tốt để bạn đầu tư vào những cổ phiếu này, bởi khi cổ phiếu ở mức giá thấ đồng nghĩa với tỷ suất cổ tức càng cao.

Tỷ suất cổ tức càng cao thì gái trị định giá của cổ phiếu cũng cao tương đương, đầu tư vào cổ phiếu này có khả năng mang đến nguồn thu hiệu quả cho bạn.

Lựa chọn danh mục đầu tư có tỷ suất cổ tức cao

Những danh mục cổ phiếu có triển vọng sẽ giúp nhà đầu tư có được nguồn thu ổn định hơn so với các ngành có tính cạnh tranh cao, khi tỷ suất cổ tức của doanh nghiệp đó cao thì việc đinh giá trị cổ phiếu của ngành nghề đó cũng cao. Một số gợi ý về danh mục đầu tư bạn có thể tham khảo

  • Danh mục thuộc ngành công nghiệp Điện, nước
  • Cảng biển
  • Ngành nghề về công nghệ thông tin
  • Xử lý rác thải

Bên cạnh đó, yếu tố phân tích tổng thể về doanh nghiệp cùng với sự tăng trưởng của cổ phiếu cũng cực kỳ quan trọng. Kết hợp những yếu tố khả quan để lựa chọn doanh nghiệp đầu tư có thể mang lại hiểu quả tốt cho nhà đầu tư.  Kiên nhẫn và am hiểu thị trường cổ phiểu là hướng đi tốt nhất cho nhà đầu tư trong thị trường chứng khoán, để đạt được nguồn lợi nhuận tối đa trong quá trình đầu tư.

Trên đây là những tông tin tổng quan về cổ tức là gì, giúp bạn nắm rõ được kiến thức đầu tư cổ phiếu nhận cổ tức như thế nào. Tỷ lệ chi trả cổ tức của công ty phản ảnh hiệu quả hoạt động của công ty đó trên thị trường, cho nên khi lựa chọn đầu tư, bạn cần tìm hiểu rõ về hoạt động của doanh nghiệp cũng như tỷ lệ chi trả cố tức để quyết định có đầu tư hay không.

Tin liên quan: