Đầu tư trái phiếu doanh nghiệp là gì?
Đầu tư trái phiếu doanh nghiệp được hiểu là thực hiện một giao dịch cho vay, trong đó người đầu tư trái phiếu là bên cho vay và doanh nghiệp phát hành trái phiếu là bên đi vay.
Doanh nghiệp phát hành trái phiếu có nghĩa vụ phải thanh toán cho bên cho vay (nhà đầu tư) đầy đủ gốc lẫn lãi theo các cam kết nợ được xác định trong hợp đồng vay thông qua trái phiếu.
Như vậy trái phiếu doanh nghiệp có thể xem là một công cụ để tạo ra thu nhập đều đặn cho nhà đầu tư và đầu tư trái phiếu doanh nghiệp được coi là sự đầu tư an toàn, nếu so với cổ phiếu.
Đầu tư trái phiếu doanh nghiệp là gì?
Lợi ích khi đầu tư trái phiếu doanh nghiệp
Ngoài việc mang lại nguồn vốn cho doanh nghiệp phát hành, trái phiếu doanh nghiệp còn mang đến những lợi ích hấp dẫn cho nhà đầu tư. Có thể kể đến như:
- Lợi nhuận đều đặn và cố định cho nhà đầu tư với mức lãi suất nhận được cao hơn so với kênh đầu tư khác như gửi tiết kiệm ngân hàng
- Tính pháp lý được đảm bảo, rủi ro thấp hơn nếu so sánh với đầu tư cổ phiếu
- Nhà đầu tư có thể dễ dàng mua bán, chuyển nhượng khi có nhu cầu
- Trường hợp doanh nghiệp phá sản, giải thể, trái phiếu doanh nghiệp được ưu tiên thanh toán trước khi thực hiện các nghĩa vụ trả nợ khác, bao gồm cả cổ phiếu
- Đa dạng trái phiếu thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau mà nhà đầu tư có thể tự do lựa chọn theo nhu cầu, sở thích cũng như khẩu vị đầu tư của bản thân.
- Nhà đầu tư có thể sử dụng lãi suất định kỳ để tái đầu tư, lời sinh lời
Cách đầu tư trái phiếu doanh nghiệp hiệu quả
Hiện nay đầu tư trái phiếu doanh nghiệp là hoạt động diễn ra rất phổ biến trên thị trường trái phiếu tại Việt Nam. Nhà đầu tư cá nhân và nhà đầu tư tổ chức đều có thể đầu tư TPDN, tuy nhiên, so với nhà đầu tư tổ chức, nhà đầu tư cá nhân có vị thế yếu hơn và dễ gặp rủi ro hơn khi tiếp cận kênh đầu tư TPDN. Bởi vậy cho nên trước khi đưa ra các quyết định đầu tư, nhà đầu tư nên cân nhắc lựa chọn trái phiếu thuộc các lĩnh vực kinh doanh mà mình am hiểu, có kiến thức về doanh nghiệp phát hành… Ngoài ra, để đảm bảo đầu tư TPDN hiệu quả, bạn có thể đầu tư theo cách sau đây
Lựa chọn một tổ chức tư vấn phát hành uy tín
TPDN hiện nay được phân phối rất nhiều thông qua các tổ chức tư vấn phát hành. Đây là những công ty tư vấn uy tín trong lĩnh vực chứng khoán, trái phiếu trên thị trường. Có thể kể đến một số tổ chức uy tín như: VNDirect (VND), Công ty cổ phần chứng khoán VPS, Công ty Chứng khoán Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BSC), Công ty CP Chứng khoán MB (MBS), Công ty cổ phần chứng khoán Sài Gòn – Hà Nội (SHS), Công ty Cổ phần Chứng khoán SSI…
Hiện nay trên 50% thị phần tư vấn phát hành TPDN tập trung tại các công ty này với thị phần trung bình khoảng 5% – 6% mỗi công ty.
Các tổ chức tư vấn phát hành này sẽ mua khối lượng lớn trái phiếu từ doanh nghiệp (mua buôn), rồi bán lẻ lại cho các nhà đầu tư cá nhân (thông qua gói sản phẩm). Khi đầu tư TPDN qua các công ty tư vấn mức lợi suất của nhà đầu tư nhận được có thể thấp hơn khoảng 2 – 3% so với mức lợi suất gốc của trái phiếu. Tuy nhiên, ưu điểm của việc đầu tư qua hình thức này là bạn được tư vấn từ các chuyên gia chuyên nghiệp trong lĩnh vực trái phiếu mà không phải độc lập nghiên cứu và tìm hiểu thị trường. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro khi đầu tư.
Hiện nay các công ty tư vấn phát hành đều có các sản phẩm trái phiếu doanh nghiệp nổi bật mà nhà đầu tư có thể lựa chọn. Bảng dữ liệu sau có thể cung cấp cho bạn một số thông tin về các sản phẩm này:
| Tổ chức phát hành | Sản phẩm | Vốn đầu tư tối thiểu |
| VND | 10 triệu đồng | |
| APG | Trái phiếu G-Bond | 10 triệu đồng |
| VCBS | Trái phiếu doanh nghiệp VCBS | 100 triệu đồng |
| SSI | Trái phiếu S-Bond | 100 triệu đồng |
| MBS | Trái phiếu ABond | 200 triệu đồng |
Lựa chọn trái phiếu tốt để đầu tư
Một TPDN tốt là trái phiếu được xác định dựa trên các tiêu chí chọn như:
- Lãi suất tốt. Vì lãi suất càng cao độ rủi ro sẽ càng lớn
- Mức độ rủi ro thấp
- Trái phiếu do doanh nghiệp uy tín phát hành
- Trái phiếu có tài sản đảm bảo
Đọc thêm: Mua trái phiếu công ty nào tốt nhất hiện nay để có thêm sự lựa chọn
Tính toán lợi nhuận ước tính khi đầu tư
Trước khi “xuống tiền” đầu tư vào TPDN, nhà đầu tư nên tính toán lợi nhuận ước tính. Điều này giúp bạn đưa ra các quyết định đầu tư chính xác và hiệu quả hơn. Nhà đầu tư có thể áp dụng một số công thức tính toán như sau:
Lợi nhuận đầu tư = Tiền lãi + Chênh lệch giá
Chênh lệch giá = Giá bán – Giá mua
Tiền lãi đầu tư trái phiếu = Mệnh giá* Lãi suất của kỳ hạn * Số ngày thực tế nắm giữ/365
Trong đó:
- Mệnh giá: Số tiền ghi trên trái phiếu mà doanh nghiệp phát hành cam kết sẽ trả cho người sở hữu trái phiếu vào ngày đáo hạn
- Giá mua trái phiếu: Là giá trị của trái phiếu (có thể biến động theo thời gian)
- Giá bán trái phiếu: Giá bán lại cho tổ chức tư vấn phát hành hoặc một bên khác (thông qua thị trường thứ cấp)
- Chênh lệch giá: Chính là phần lợi nhuận nếu bán trái phiếu trước thời điểm đáo hạn
- Lãi suất: Là tỷ lệ phần trăm (%) lãi hàng năm tính trên mệnh giá trái phiếu mà chủ thể phát hành phải thanh toán cho chủ sở hữu trái phiếu vào các kỳ trả lãi theo các điều kiện, điều khoản của trái phiếu.
Cần tính toán lợi nhuận ước tính khi đầu tư
Lựa chọn đúng thời điểm để đầu tư
Thời điểm mua trái phiếu là điều mà nhà đầu tư cần cân nhắc. Nhà đầu tư có thể dựa trên chu kỳ chứng khoán để chọn ra thời điểm mua trái phiếu hợp lý. Theo đó, khi chu kỳ này bùng nổ thì cổ phiếu có thể là sản phẩm đáng đầu tư hơn, ngược lại, lúc chu kỳ suy thoái thì bạn có thể mạnh tay đầu tư vào trái phiếu. Bởi vì bản chất của trái phiếu là rủi ro thấp, các nhà đầu tư sẽ xem nó như một chỗ trú ẩn an toàn.
Đánh giá rủi ro từ phía doanh nghiệp phát hành
Đây là cách để bạn tránh được các rủi ro gặp phải liên quan đến tổ chức phát hành khi đầu tư TPDN. Theo đó, nhà đầu tư cần xem xét các yếu tố như vị thế của doanh nghiệp trong ngành, khả năng tài chính cũng như uy tín của ban quản trị doanh nghiệp. Qua đó đánh giá chính xác và hiệu quả “sức khỏe tài chính” của tổ chức phát hành trái phiếu.
Cân nhắc thời hạn của trái phiếu
Nhà đầu tư dự định đầu tư trong bao lâu, ngắn hạn hay dài hạn, mục tiêu là lợi nhuận hay thu nhập. Đây chính là các vấn đề mà một nhà đầu tư TPDN cần xét đến. Thông qua việc cân nhắc thời hạn trái phiếu, bạn sẽ có chiến lược đầu tư phù hợp hơn.
Cần cân bằng giữa rủi ro và lãi suất
Khi đầu tư TPDN, cách tốt nhất là nhà đầu tư không nên quá vội tin vào những trái phiếu có lãi suất cao ngất ngưởng. Bởi đây có thể là “mồi nhử” mà các công ty đang gặp vấn đề về tài chính đưa ra nhằm thu hút vốn vay. Các chuyên gia kinh tế đã nhận định, lãi suất càng cao rủi ro đầu tư sẽ càng lớn. Cho nên bạn không nên quá chủ quan, chú trọng quá mức đến lãi suất của TPDN mà bỏ qua các yếu tố khác liên quan.
Có thể thấy, để đầu tư trái phiếu doanh nghiệp hiệu quả, về cơ bản nhà đầu tư cần lưu ý đến uy tín của doanh nghiệp phát hành và điều khoản liên quan đến trái phiếu như lãi suất, tài sản đảm bảo, cơ quan quản lý tài sản đảm bảo… Ngoài ra còn bổ sung thêm các yếu tố bên ngoài như xác định xu hướng thị trường, kiến thức, cách tính toán… để phát huy tối đa lợi ích của trái phiếu. Hy vọng với bài viết này bạn đã hiểu rõ những vấn đề về đầu tư TPDN cũng như cách để đầu tư trái phiếu doanh nghiệp hiệu quả, giảm thiểu rủi ro và mang lại lợi nhuận tốt cho mình.
