Định giá cổ phiếu theo phương pháp Payback Time là gì?
Định giá cổ phiếu theo phương pháp Payback Time là phương pháp định giá cổ phiếu được gọi tên theo cuốn sách Pay Back Time (Ngày Đòi Nợ) của tác giả Phil Town. Trong đó, phương pháp định giá này đặc biệt chú trọng đến phương pháp đầu tư giá trị 4M Pay Back Time – mua tích trữ các doanh nghiệp.
Cốt lõi phương pháp 4M PayBack Time là mua những thứ có giá cả bằng 1/2 lần giá trị. Đúng như trích dẫn từ cuốn sách PayBack Time: “Chỉ mua một thứ khi giá cả nhỏ hơn hoặc bằng 1/2 lần giá trị và tích lũy nó đến khi bạn giàu”.
Cách định giá cổ phiếu theo phương pháp Payback Time
Cổ phiếu trên thị trường chứng khoán thực chất chính là một hàng hóa được giao dịch mua – bán. Giá của cổ phiếu sẽ có lúc cao, lúc thấp và cũng có khi cổ phiếu được bán đúng với giá thật của nó. Giá cổ phiếu sẽ thay đổi bởi sự tác động kết hợp của nhiều yếu tố. Bạn có thể tìm hiểu các yếu tố quyết định đến giá cổ phiếu để có những phân tích, nghiên cứu chính xác nhất.
Cuốn sách Pay Back Time (Ngày Đòi Nợ) của tác giả Phil Town
Đối với việc áp dụng phương pháp 4M – Pay Back Time vào định giá, đầu tư cổ phiếu doanh nghiệp bạn cần phải đảm bảo 4 tiêu chí (4 chữ M) như sau:
Meaning (Ý nghĩa ngành nghề)
Theo chữ M đầu tiên này, nhà đầu tư cần phải hiểu về doanh nghiệp phát hành cổ phiếu mà bạn quan tâm. Bởi cổ phiếu là một phần của doanh nghiệp đứng sau. Cho nên, Phil Town cho rằng nhà đầu tư cần phải hiểu doanh nghiệp đó đang hoạt động ở lĩnh vực nào? Vị trí của doanh nghiệp trong lĩnh vực hoạt động?
Thông qua các kênh truyền thông như báo chí, truyền hình, internet hoặc các báo cáo tài chính thường niên của doanh nghiệp… nhà đầu tư hãy nắm bắt các con số về kết quả hoạt động kinh doanh.
Tác giả Phil Town đã đúc kết lại từ câu châm ngôn của Buffett, thành một nguyên tắc liên quan đến việc am hiểu ngành nghề mà ông gọi là “Quy tắc 10-10” như sau: “Quy tắc 10-10: nếu suy nghĩ 10 phút mà vẫn không sẵn sàng nắm giữ công ty trong 10 năm, thì đừng mua nó!”
Moat (Doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh bền vững?)
Theo tác giả Phil Town, lợi thế cạnh tranh của một doanh nghiệp thông thường được cấu thành từ rất nhiều giá trị vô hình, cho nên đòi hỏi sự suy xét của mỗi người. Vì vậy, Phil Town đã gợi ý ra 5 lợi thế định tính và 5 biểu hiện định lượng để chúng ta xét đoán doanh nghiệp dễ dàng hơn. Cụ thể:
5 lợi thế định tính (qualitative):
- Nhãn hiệu: Sản phẩm/dịch vụ mà bạn sẵn sàng trả nhiều tiền hơn vì uy tín của nó
- Bí quyết: Công ty sở hữu bằng sáng chế/bí quyết kinh doanh
- Phí sử dụng: Công ty có khả năng khống chế thị trường và thu phí người dùng
- Chuyển đổi
- Chi phí thấp: Chi phí sản phẩm thấp đến mức không có đối thủ nào cạnh tranh được
Phil Town liệt kê rất nhiều lợi thế cạnh tranh, nhưng mỗi người sẽ có sở thích và khẩu vị đầu tư riêng.
5 biểu hiện định lượng (quantitative):
- ROIC: Ít nhất 20%, bền vững qua nhiều năm (ROIC = Lợi nhuận sau thuế/ (Vốn chủ sở hữu + Nợ vay ròng), thể hiện hiệu quả sinh lợi trên vốn đầu tư, nên được so sánh với lãi suất.
- Tăng trưởng vốn chỉ sở hữu: Tối thiểu đạt 10% tăng trưởng kép/năm
- Tăng trưởng lợi nhuận thuần: Tối thiểu đạt 10% tăng trưởng kép/năm
- Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh: Phải xấp xỉ lợi nhuận, ổn định nhiều năm
- Nợ vay ròng: Không vượt quá 3x lợi nhuận sau thuế
Management (Ban lãnh đạo có đáng tin cậy?)
Một doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh, lợi nhuận tăng trưởng, không nợ vay vẫn có thể là một công ty không tốt nếu ban lãnh đạo không tốt hoặc làm giả các số liệu trên báo cáo tài chính.
Với chữ M này Phil Town đặt ra các câu hỏi mà nhà đầu tư nên trả lời như sau:
- Liệu ban lãnh đạo có hành động vì cổ đông?
- Liệu ban lãnh đạo có tập trung vào hoạt động cốt lõi?
- Liệu ban lãnh đạo có tinh thần cầu tiến, đặt mục tiêu cao?
Margin of safety (Biên an toàn)
Biên an toàn là tỷ lệ doanh thu có thể sụt giảm đến mức bắt đầu bị thua lỗ.
Cách tính biên an toàn: Biên an toàn = Doanh thu kỳ vọng – Doanh thu hòa vốn / Doanh thu hòa vốn
Chiến lược của Phil Town chia sẻ trong cuốn sách PayBack Time là chờ đợi đến khi giá cả của doanh nghiệp đó thấp hơn từ 25% – 50% so với giá trị thực, ông sẽ bắt đầu mua tích trữ một cách tự tin. Giá càng giảm, ông lại càng hăng hái mua thêm.
Trong quyển “Ngày đòi nợ, Phil Town đã trích dẫn lại nghiên cứu của giáo sư đại học Yale – Robert Shiller – Người đã nghiên cứu hàng trăm năm lịch sử định giá của chứng khoán Mỹ, và ông rút ra được một bài học quan trọng rằng:
“Nếu bạn mua cổ phiếu vào lúc thị trường có chỉ số P/E điều chỉnh(*) thấp hơn 10, thì khả năng rất cao bạn sẽ đạt mức sinh lợi trên 20% trong 5 năm tiếp theo”
Đối với biên an toàn, mẫu chốt của nó chính là tinh thần kỷ luật. Nhà đầu tư cần quyết tâm không để cảm xúc và sự sợ hãi bỏ lỡ cơ hội khiến mình phải trả giá quá cao, không còn biên độ an toàn cho các rủi ro bất ngờ xuất hiện. Vì vậy, nhà đầu tư phải giữ kỷ luật để không bao giờ được trả cao hơn, hoặc thậm chí ngang bằng giá trị thực của cổ phiếu.
Trong Payback Time cần chú ý đên phương pháp đầu tư giá trị 4M
Những lưu ý khi định giá cổ phiếu theo phương pháp Payback Time
Khi định giá cổ phiếu theo phương pháp Payback Time, các nhà đầu tư cần lưu ý:
– Hãy tìm hiểu kỹ về mô hình kinh doanh của doanh nghiệp
– Luôn cập nhật kịp thời và đầy đủ các thông tin về hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp
– Thời điểm bán cổ phiếu: Nhà đầu tư cá nhân nên cân nhắc bán ra với 3 trường hợp mà Phil Town đưa ra như sau:
- Giá cổ phiếu vượt cao hơn 25% so với giá trị thực: Nhà đầu tư cá nhân cần có nguyên tắc bán – không được để cảm xúc lấn át đi lý trí.
- Lợi thế cạnh tranh hoặc tình hình tài chính của công ty kém dần: Sự sụt giảm thị phần, xuất hiện ngày càng nhiều đối thủ cạnh tranh có chi phí thấp hơn, tiền mặt dần cạn kiệt, nợ vay chồng chất là những dấu hiệu cho việc moat của công ty đang từ từ biến mất.
- Khi ta tìm được công ty tuyệt vời khác ở giá rẻ hơn: Trường hợp này thường xuyên xảy ra, nhà đầu tư nên cân nhắc bán một phần để thu hồi vốn (chỉ giữ lại phần lợi nhuận), tái đầu tư vào công ty mới đó.
Trên đây là cách định giá cổ phiếu theo phương pháp Payback Time. Hy vọng với những thông tin này, bạn đã hiểu về phương pháp Payback Time trong định giá cổ phiếu để có thể đưa ra các quyết định đầu tư đúng đắn.
