Vốn đầu tư phát triển là gì?
Vốn đầu tư đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện các hoạt động đầu tư. Đây chính là tổng chi phí bỏ ra để tiến hành và duy trì các hoạt động sản xuất. Các hoạt động này đều nhằm mục đích mang lại lợi ích lớn hơn các gốc lực (tài chính, nguồn lực lao động và các tài sản khác) đã bỏ ra cho các các nhân/tổ chức đầu tư.
Vốn đầu tư phát triển được hiểu là tổng số tiền, chi phí mà các cá nhân/tổ chức đầu tư bỏ ra để thực hiện các hoạt động đầu tư nhằm gia tăng thêm:
- Tài sản tài chính (tiền vốn);
- Tài sản vật chất như nhà máy, thiết bị, vật tư, nguyên, nhiên, vật liệu, hàng hoá, cầu cống, đường xá
- Tài sản trí tuệ và nguồn nhân lực như trình độ văn hóa, trình độ chuyên môn, trình độ khoa học kỹ thuật.
Mục đích của vốn đầu tư phát triển chính là duy trì tiềm lực hoạt động của các dự án, cơ sở vừa mới tồn tại, đồng thời xây dựng thêm tiềm lực mới cho dự án đó cũng như nền kinh tế xã hội. Qua đó tạo việc làm và nâng cao đời sống của mọi thành viên liên quan đến dự án, hoạt động đầu tư.
Như vậy, kết quả thu được khi sử dụng hiệu quả vốn đầu tư phát triển là sự tăng trưởng về các loại tài sản không chỉ cho riêng người đầu tư mà còn cho cả một nền kinh tế.
Vốn đầu tư phát triển là nguồn vốn để phát triển, tăng trưởng hoạt động đầu tư
Đặc điểm của vốn đầu tư phát triển
- Vốn đầu tư phát triển thường cần một lượng vốn lớn, vốn nằm khế đọng và không vận động trong suốt quá trình đầu tư.
- Thời gian sử dụng nguồn vốn đầu tư phát triển và thu được kết quả thường rất dài. Trong suốt quá trình này hoạt động đầu tư phát triển có thể chịu sự tác động hai mặt (tích cực và tiêu cực) của nhiều yếu tố trong nền kinh tế như môi trường, các yếu tố kinh tế, lạm phát…
- Thành quả và các kết quả thu được từ nguồn vốn đầu tư phát triển thường có giá trị dài hạn theo thời gian. Đầu tư phát triển không chỉ ảnh hưởng đến kinh tế mà còn tác động đến cả không gian sống của các chủ thể có liên quan cũng như sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước.
Vai trò của nguồn vốn đầu tư phát triển
Vốn đầu tư phát triển có vai trò quan trọng đối với các cá nhân/tổ chức đầu tư và đối với sự phát triển chung của nền kinh tế – xã hội của một quốc gia. Theo đó:
Đối với các cá nhân/tổ chức đầu tư (góc độ vi mô): Vốn đầu tư phát triển quyết định đến sự tồn tại và phát triển của mỗi cơ sở sản xuất, kinh doanh, mỗi dự án đầu tư. Bởi hầu hết các dự án đầu tư đều cần nguồn vốn để nâng cấp tài sản tài chính, tài sản vật chất, tài sản trí tuệ… để duy trì hoạt động và phát triển. Bởi vậy, vốn đầu tư phát triển được coi là nguồn vốn hoạt động đầu tư cho tăng trưởng.
Đối với nền kinh tế quốc gia (góc độ vĩ mô):
- Nguồn vốn cho các hoạt động đầu tư phát triển sẽ tác động đến tổng cung – tổng cầu và sự phát triển kinh tế của một quốc gia. Tăng trưởng kinh tế quốc gia phụ thuộc trực tiếp vào mức gia tăng vốn đầu tư của các hoạt động đầu tư ở các đơn vị kinh tế.
- Gia tăng sự phát triển về mặt công nghệ – kỹ thuật của một quốc gia. Đây là điều kiện quyết định đến sự tăng trưởng, phát triển lâu dài, bền vững cho tổng thể quốc gia đó.
- Đóng vai trò tác động đến sự chuyển dịch cơ cấu nhóm ngành kinh tế
Các nguồn hình thành vốn đầu tư phát triển
Vốn đầu tư phát triển có thể được hình thành từ nhiều nguồn khác nhau, nhưng về cơ bản sẽ đến từ hai nguồn vốn chính sau đây:
Vốn đầu tư trong nước
Đây là nguồn vốn mà cá nhân/tổ chức đầu tư huy động được ở trong nước để phục vụ cho mục đích phát triển hoạt động đầu tư. Nguồn vốn này xét về lâu này thì đảm bảo cho sự phát triển liên tục.
Nguồn vốn trong nước có thể gồm:
- Vốn từ ngân sách nhà nước: Nguồn vốn được hình thành từ vốn tích lũy của nền kinh tế và được Nhà nước duy trì trong kế hoạch ngân sách để cấp cho đơn vị thực hiện các công trình thuộc kế hoạch của Nhà nước.
- Vốn của các doanh nghiệp quốc doanh: Hình thành từ lợi nhuận để lại của các doanh nghiệp để bổ sung cho vốn kinh doanh. Nguồn vốn này có vai trò to lớn và tác dụng trực tiếp nhất đối với tốc độ tăng trưởng hàng năm của các hoạt động đầu tư cụ thể. Nguồn vốn này rất được quan tâm trong nền kinh tế của một quốc gia.
- Vốn của tư nhân hoặc hộ gia đình: Đây là nguồn vốn được nhiều đơn vị đầu tư chú ý để huy động nhằm phục vụ cho mục đích phát triển các dự án đầu tư
Vốn nước ngoài
Đây là nguồn vốn đầu tư phát triển đến từ các tổ chức, cá nhân nước ngoài đầu tư vào trong nước dưới các hình thức đầu tư gián tiếp hoặc đầu tư trực tiếp. Theo đó:
- Vốn đầu tư gián tiếp: Là nguồn vốn của các Chính Phủ, các tổ chức quốc tế viện trợ không hoàn lại hoặc cho vay ưu đãi với lãi suất thấp với thời hạn dài. Một hình thức phổ biến của đầu tư gián tiếp tồn tại là vốn đầu tư ODA.
- Vốn đầu tư trực tiếp (FDI): Đây là nguồn vốn của các doanh nghiệp và cá nhân nước ngoài đầu tư sang các nước khác và trực tiếp quản lý hoặc tham gia quản lý quá trình sử dụng và thu hồi vốn bỏ ra. Vốn này đủ lớn để giải quyết dứt điểm từng vấn đề kinh tế xã hội của nước nhận đầu tư . Với vốn đầu tư trực tiếp, nước nhận đầu tư không phải lo trả nợ, dễ dàng có được công nghệ (do người đầu tư góp vốn sử dụng)…, tuy nhiên nước nhận đầu tư trực tiếp phải chia sẻ lợi ích kinh tế do đầu tư đem lại với người đầu tư theo mức độ góp vốn của họ.
Có thể thấy vốn đầu tư phát triển đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì hoạt động đầu tư, tăng trưởng phát triển để thu về kết quả tốt. Trước khi thực hiện các kế hoạch đầu tư, vấn đề nguồn vốn đầu tư phát triển rất cần được chú ý và quan tâm.